CBBiH kao bankarski i fiskalni agent
CBBiH je zadužena i za konsultacije i davanje izvještaja o zaduživanju javnog sektora. CBBiH je i depozitar i zastupnik pri plaćanju te vrši funkciju fiskalnog agenta. U nadležnosti su i obavještenja koja Bosna i Hercegovina treba dostaviti CBBiH.
Ovim zakonom je dat mandat CBBiH da radi kao bankar i fiskalni agent Bosne i Hercegovine i javnih agencija koje Predsjedništvo Bosne i Hercegovine odredi, pod uslovom da niti jedna transakcija koju CBBiH provede ne može služiti kao finansijska pomoć, uključujući kredit, za ili u korist Bosne i Hercegovine.
CBBiH je nakon uspostavljanja institucija na nivou Bosne i Hercegovine, Ministarstva finansija i trezora BiH, Uprave za indirektno oporezivanje BiH i Agencije za osiguranje depozita BiH, s njima sklopila Ugovor o obavljanju poslova bankarskog i fiskalnog agenta za koje i obavlja ovu ulogu. Za institucije na nivou entiteta, kao što je Federalno ministarstvo finansija, Vlada Brčko distrikta obavlja istu ulogu, dok za agencije za bankarstvo i registre vrijednosnih papira u oba entiteta obavlja poslove depozitara i zastupnika pri plaćanju.
CBBiH, u skladu sa Zakonom o CBBiH, može prihvatiti depozite u svojoj centrali ili glavnim jedinicama u KM i stranoj valuti iz institucija BiH i javnih agencija koje određuje nadležno ministarstvo BiH, kao i međunarodnih finansijskih institucija. CBBiH je, u sklopu odnosa BiH s međunarodnim finansijskim institucijama, depozitar za Međunarodni moneratni fond (MMF) i Svjetsku banku. Kao depozitar, CBBiH prima depozite i vrši isplate do granica deponovanih uloga prema nalozima deponenata za te račune. CBBiH plaća kamate na takve depozite prema tržišno orijentisanoj stopi nakon oduzimanja administrativnih troškova.
U skladu s Ugovorom zaključenim s Agencijom za osiguranje depozita BiH, CBBiH vodi evidencije portfolija vrijednosnih papira ove institucije kojim, prema sporazumu Agencije za osiguranje depozita BiH s inostranim portfolio menadžerom, upravlja portfolio menadžer.
Zakonom o trezoru institucija Bosne i Hercegovine uspostavljen je Jedinstveni račun trezora u institucijama BiH. Jedinstvenim računom trezora obuhvaćeni su svi računi otvoreni kod CBBiH kao i poslovnih banaka preko kojih se izvršavaju plaćanja i drže novčana sredstva budžeta institucija BiH kao i budžetskih korisnika. Pored budžetskih računa, CBBiH po nalogu Ministarstva finansija i trezora BiH otvara i upravlja vanbudžetskim računima u KM i deviznim računima, kao i računima na kojima se evidentiraju sredstva sukcesije.
Zakonom o uplatama na jedinstveni račun i raspodjeli prihoda regulisano je da Uprava za indirektno oporezivanje BiH (UIO), u ime i za račun države, entiteta i distrikta, otvara i vodi jedinstveni račun koji čine računi kod jedne ili više komercijalnih banaka za prikupljanje pojedinačnih prihoda i računi kod CBBiH. Računi kod CBBiH služe za evidenciju, držanje i raspodjelu prihoda prema državi, entitetima i distriktu za držanje minimalne rezerve i za držanje i raspodjelu prihoda od putarine u iznosu od 0,10 KM za autoputeve.
UIO je, u ime korisnika prihoda, zaključila ugovor s bankama izabranim na osnovu tendera, u vezi sa svakodnevnim prikupljanjem i transferom prikupljenog prihoda na jedinstveni račun kod CBBiH. Depozitni račun kod banaka služi za naplatu i prenos na račun kod CBBiH svih prikupljenih prihoda. Pored računa za prikupljanje prihoda, Uprava ima posebno otvorene jedan ili više računa kod komercijalnih banaka za potrebe povrata sredstava iz rezervi. Banke elektronskim putem i svakodnevno izvještaju Upravu o svim pojedinačno izvršenim platnim transakcijama.
CBBiH vrši svakodnevno raspored ukupno prikupljenih prihoda po nalogu UIO. Prikupljeni prihodi i putarine dnevno se raspoređuju i doznačavaju na račune koje otvore korisnici prihoda u skladu s procedurama propisanim zakonom i svim dodatnim uputstvima koje donese Upravni odbor UIO. Ako entiteti i distrikt Brčko podmire sve svoje obaveze u pogledu finansiranja međunarodnih obaveza, dio prihoda koji je obračunat za pojedini entitet i distrikt u potpunosti se isplaćuje tom entitetu ili distriktu. Iznos koji je doznačen u budžet države za servisiranje vanjskog duga predstavlja iznos određen u državnom budžetu za svaki entitet i distrikt za tekuću godinu. Ministarstvo finansija i trezora obavještava Upravu o iznosima koji će se odbijati od dijelova preostalog iznosa Federacije, Republike Sprske i distrikta Brčko, i kojim radnim danima će se vršiti ovo odbijanje.
Najkasnije prvog radnog dana u kvartalu, Ministarstvo finansija i trezora BiH osigurava UIO plan otplate koji odobrava Upravni odbor UIO. Taj plan UIO dostavlja CBBiH za potrebe njenih aktivnosti oko servisiranja vanjskog duga. Država Bosna i Hercegovina uredno servisira obaveze prema MMF-u i ostali vanjski dug u skladu s planom otplate i planom obezbjeđenja sredstava. Iz svega izloženog je vidljivo da Ministarstvo finansija i trezora BiH, Uprava za indirektno oporezivanje BiH, entitetska ministarstva finansija, Vlada Brčko distrikta i CBBiH, kao bankarski i fiskalni agent, djeluju povezano, koordinirano u svim segmentima vezano za pitanje finansiranja institucija na svim nivoima kako prikupljanja tako i rasporeda prikupljenih prihoda i servisiranja svih obaveza Bosne i Hercegovine.
