Najduža pećina u BiH (Foto: Srna)
Pećina na izvoru Mokranjske Miljacke, u blizini Pala, zvanično je proglašena najdužom u BiH.
Proteklog vikenda održan je Međunarodni speleološki kamp, na kome je učestvovao veliki broj speleologa iz svih država bivše Jugoslavije i Italije, kao i naučnika iz Instituta za genetičko inženjerstvo iz Sarajeva i Prirodno-matematičkog fakulteta iz Novog Sada.
Vođa kampa, instruktor speleologije Admir Bajraktarević, potvrdio je Srni da su tokom najnovijih istraživanja ucrtani novi kanali, čime je ova pećina i zvanično postala najduža u BiH, ispred Vjetrenice u Popovom polju.
Profesor na departmanu za biologiju Prirodno-matematičkog fakulteta u Novom Sadu Ivo Karaman rekao je Srni da je otkrivena posebno zanimljiva pećinska vrsta pauka kosca, koja je jedinstvena na Balkanu.
"Toliko je jedinstvena da je po njoj uspostavljen potpuno novi rod životinja. Sakupili smo četiri primjerka koje ćemo analizirati hemijski, ako uspemo da ih transportujemo žive do laboratorije, pošto je pećinska fauna osjetljiva na temperaturne promjene", pojasnio je Karaman.
On je precizirao da je vrsta nazvana Nemanela Lade (mala neman Mokranjske miljacke), a prve primjerke pronašla je doktorica Lada Lukić-Bilela sa Instituta za genetičko inženjerstvo iz Sarajeva, po kojoj je vrsta i dobila ime.
"Ponekad se dešava da se otkrije ovakva senzacija u našoj užoj naučnoj struci. Karakteristika dinaroidnih pećina je da imaju mnogo endemičnih vrsta koje žive samo u određenom pećinskom sistemu. Neke vrste žive samo u jednoj pećini i ovde imamo takav slučaj, što naglašava značaj pećine na izvoru Mokranjske Miljacke", istakao je Karaman.
Prema njegovim riječima, osim ove vrste, u pećini na izvoru Mokranjske Miljacke živi bar još pet drugih vrsta koje su poznate za nauku.
Pećina na izvoru Mokranjske Miljacke nalazi se nedaleko od Kadinog sela, u zaseoku Vrelo, u podnožju krečnjačkog masiva Gradina, oko sedam kilometara od Mokrog.
Pruža mogućnosti za razvoj ekstremnog (avanturističkog) turizma, koji je sve popularniji, a upražnjavaju ga specifične grupacije turista svjesnih u kakve se rizike upuštaju i kakva je oprema potrebna na tako teškom terenu.
Naučnici i speleolozi poručuju da bilo kakvo unutrašnje uređenje ove pećine i elektrifikaciju treba po svaku cijenu izbjeći radi zaštite njene ljepote i živog svijeta koji je naseljava.
Temperatura vode od oko 6,2 stepena Celzijusa zahtijeva korištenje specijalne opreme, jer je duži boravak u pećini bez toga nemoguć.
Italijanski speleolog Simone Milanolo, koji je najzaslužniji za otkrivanje ljepota ove pećine, naglašava da je za iskorištavanje njenih turističkih potencijala potrebna samo dobra reklama i poboljšanje kvaliteta lokalnih puteva.
Predstavnici opštine Pale ranije su obećali da će opština obezbijediti određena sredstva da bi pećina na izvoru Mokranjske Miljacke postala turistička atrakcija, ali, osim postavljene gvozdene kapije i djelimično zakrpljenih rupa na lokalnom putu, do sada ništa nije učinjeno.
U dosadašnjim istraživanjima ovog dragulja prirode učestvovali su članovi speleoloških udruženja "Gruppo Grotte Novara" i "Gruppo Speleologico Bolognese" iz Italije, "Atom" iz Zavidovića, "Speleo Dodo" iz Sarajeva "Eko-Viking" iz Visokog, te "Netopir" i "Ponir" iz Banjaluke, kao i speleolozi iz Slovenije, Makedonije, Hrvatske i Crne Gore.
Kulturni centar Pale i Speleološko društvo "Orlovača" sa Pala takođe su dali svoj doprinos u istraživanju ove pećine.
Možda vas zanima
Sastanci sa zvaničnicima
Predsjednica češkog parlamenta Marketa Pekarova Adamova u posjeti BiH, sutra ide u Srebrenicu
Vezani članci
Duboka oko 100 metara
Pećina otkrivena na Mjesecu bi mogla postati dom za astronaute
Najstarije u Evropi