Svijet
5

Šta je najbolje za Kataloniju: Jednostrano otcjepljenje ili dogovoren razlaz?

Klix.ba
Ilustracija (Foto: EPA)
Ilustracija (Foto: EPA)
Iako je vrlo teško predvidjeti razvoj situacije u Španiji, hipotetčki scenariji mogu poslužiti u analizi mogućih ekonomskih posljedica po budućnost Katalonije kao nezavisne države.

U tekstu kojeg su napisali Alfons López Tena i Elisenda Paluzie, bivši delegat u Parlamentu Katalonije i profesorica ekonomije pri Univerzitetu u Barceloni, analizira se potencijalna budućnost Katalonije bez Španije i Španije bez Katalonije.

Postoje dva osnovna scenarija koji će uveliko utjecati na budućnost katalonske ekonomije. Naime, sve se svodi na pitanje da li će secesija uslijediti unilateralno ili u dogovoru sa Madridom.

Dogovorena secesija

Ukoliko nezavisna Katalonija napusti Španiju u dogovoru sa vladom iz Madrida, nakon čega postaje članica Evropske unije, Ujedinenih nacija i svih pratećih organizacija uz miran i najbolji mogući scenarij, Barcelona će izgubiti 16 milijardi eura godišnje koji danas dolaze od centralne vlade.

S druge strane, Madrid bio odlaskom Katalonije izgubio samo 2 posto trenutnog BDP-a nakon što Barcelona uspostavi punu kontrolu nad porezima nove države. Također, Barcelona i Madrid bi podijelili imovinu i dugove na osnovu Bečke konvencije iz 1983. godine.

Bitna karakteristika ovog scenarija jeste da će Katalonija ostati članica evropske porodice uzimajući u obzir i izuzetno važno kontinentalno tržište.

Unilateralno otcjepljenje

Ukoliko se Barcelona usudi otići iz Kraljevine bez odobravanja centralne vlade, njena uspješnost u privredi u nadolazećim godinama zavisit će od kočenja napretka kroz sankcije i pritisak Madrida blokiranjem pristupa evropskom tržištu, organizacijama i ugovorima o trgovini.

Totalna blokada evropskog tržišta trebala bi biti odluka svih država članica Evropske unije, što je malo vjerovatno. Uz to, pristup Evropskoj uniji zavisio bi u potpunosti od Španije pa bi se katalonska budućnost svela na sličan scenarij koji danas žive Kina i Tajvan.

Najgori podscenarij unilateralnog otcjepljenja jeste uspjeh Madrida da u potpunosti zatvori Kataloniju od evropskog tržišta što će u uzrokovati ekonomsku krizu mlade države koja u potpunosti zavisi od ostatka Evrope.

Statistike iz 2014. godine

Katalonija (bez Španije) ima BDP od 209 milijardi eura, 60 milijardi eura u izvozu i nešto više od 28.000 eura BDP-a po glavi stanovništva. Iz ovoga se vidi da će potencijalni manjak od 16 milijardi eura imati malo utjecaja na razvijenu katalonsku ekonomiju.

Španija (bez Katalonije) ima BDP od 849 milijardi eura, 180 milijardi eura u izvozu i nešto više od 21.000 eura BDP-a po glavni stanovništva.