Sarajevski učenici na primjeru računa za komunalije pronašli rješenje za velike uštede papira
Profesor Mevludin Maličević je pristupio rješavanju ovog problema sa sadašnjim učenicima i prethodnom generacijom učenika koja je uspješno izvela projekat "STEM Semafor".
Kako su nam ispričali, efikasnost rješenja je ekipa provjerila proračunima u svom kantonu. Prema popisu iz 2013. godine Kanton Sarajevo ima 438.443 stanovnika, sa više od 200.000 stambenih jedinica.
"Na svaku adresu svakog mjeseca dolaze „računi/liste“ za električnu energiju, grijanje, vodu, odvoz smeća, telekomunikacije, itd. Ekipa je uočila neefikasnosti u trošenju prirodnih resursa kod ovakvog sistema naplate računa. Primijetili smo da je dosta prostora na računima neiskorišteno i da postoje podaci koji se ponavljaju (npr. površina stambene jedinice, vrijednost PDV-a, cijena usluge po kvadratu prostora, mjerno mjesto, mjerni uređaj, poruke potrošačima, itd.). Osmislili smo novi model računa koji bi pri štampanju drastično umanjio upotrebu papira", rekli su nam ovu učenici.
Kako su naveli, svi podaci koji se ponavljaju bi bili zapisani u QR kodu dostupnom potrošačima. Papir bi se kao prirodni resurs upotrebljavao racionalnije, što je veoma bitno pri očuvanju šume. Iz razloga što baš one smanjuju stakleničke gasove, istovremeno bi riješili dva problema.
"U Kantonu Sarajevo na adrese se mjesečno dostavi oko 958 000 'račun/lista' formata A4. Dakle, na godišenjem nivou biva izdano oko 11.496.000 računa. Predloženim rješenjem uštedjelo bi se oko 9.579.910 papira formata A4 za godinu dana. Procjena cijene kupovine i štampanja ove količine papira dovodi do uštede budžeta Kantona Sarajevo u iznosu od 1.256.000 KM na godišnjem nivou. S obzirom da se ostatak papira od računa nakon izvjesnog vremena poslije plaćanja odbacuje, modelom novog računa bi svake godine smanjili količinu papirnog otpada za 76,6 tona. Novi model računa za godinu dana bi sačuvao 1824 stabla. Isto tako, sačuvala bi se površina šume od 7,29 dunuma, što je veličina jednog prosječnog fudbalskog stadiona, sačinjenog od stabala visine 12 metara i prečnika 18 centimetara. Jednom stablu tih dimenzija je potrebno oko 50 godina da naraste. Jedno stablo tokom svog životnog vijeka proizvede životnu zalihu kisika za dva čovjeka. Dakle, na godišnjem nivou bi se racionalnijom upotrebom papira uštedjela životna zaliha kisika za 3650 ljudi", kazali su učenici.
Za proizvodnju jedne tone papira, navode, potrebno je 72 kubika vode. Primjena novog modela računa bi svake godine uštedjela oko 5472 kubika vode. Proračun ekipe se, poručuju, odnosi samo na Kanton Sarajevo i jasno ukazuje na to koliko prirodnih resursa se može uštedjeti i time doprinijeti pozitivnom ekološkom utjecaju.
