Život u razorenom gradu
28

"Mosul": Pogledali smo prvi holivudski akcioni film snimljen na arapskom jeziku

Piše: Ines Mrenica
Ratni film “Mosul" vodi nas na najopasnije mjesto na svijetu, u drugi po veličini grad u Iraku, gdje vlada teror IDIL-ovaca.
Priča je nastala na osnovu članka New Yorkera, a pokazuje život Iračana u razorenom gradu i želju za osvetom.

U periodu od 2014. do 2017. godine Mosul je bio okupiran od IDIL-a, a za vrijeme trogodišnjeg terora koji su provodili nad civilnim stanovništvom, protiv njih su se borile SWAT jedinice, sačinjene od lokalaca čiji su članovi familije ubijeni od strane terorista.

Film “Mosul” je posveta upravo tim borcima, a dolazi u duhu pravog pravcatog holivudskog ratnog filma, koji se da usporediti s Eastwoodovim “Američkim snajperom” ili filmom “Zero Dark Thirty” Kathryn Bigelow, samo što sada slike iz Iraka dolaze oživljene uz pomoć glumaca koji govore arapski jezik.

Irak bez Sadama, Amerikanaca i terorista

Iračani konačno imaju film o ratu u svojoj zemlji, koji nije u skladu sa višegodišnjim stereotipnim zapadnjačkim prikazom situacije, u kojoj su predstavljeni ili kao teroristi ili su bespomoćni dok ih ne spase Amerikanci.

U “Mosulu” tim SWAT-ovih specijalaca odbija pomoć američkih trupa i kreću u smrtonosnu akciju oslobađanja svog grada od terora. Zanimljivo je da su producenti bili u potrazi za iračkim glumcima, koji su zbog kompleksne situacije u svojoj zemlji tada bili raštrkani po cijelom svijetu, pa su tako glavnog glumca Suhaila Dabbacha pronašli u Meksiku, gdje je radio u staračkom domu. Dabbach se pojavio u filmu “The Hurt Locker” 2008. godine.

Inače, bliskoistočne teme su zbog brutalnosti ratova koji se tamo vode, neiscrpan izvor filmskih priča, kroz koje zapad doživljava katarzu, bez da propituje vlastitu krivicu. Poseban trend u filmskom dokumentarizmu potakle su migrantske rute, ili kako ih zovu “igre”, u kojima izbjeglice iz ratom ili siromaštvom devastiranih zemalja pokušavaju doći u Evropu i tamo ostvariti svoje snove o normalnom životu.

Kako se sijala smrt u Iraku najbolje svjedoči film “American Sniper” Clinta Eastwooda, priča o najubojitijem snajperu u američkoj historiji, Chrisu Kyleu (Bradley Cooper), vojniku sa 150 službeno potvrđenih likvidacija, i to od Pentagona.

Fotografija New Yorkera, ilustriracija članka “The Desperate Battle to Destroy ISIS”
Fotografija New Yorkera, ilustriracija članka “The Desperate Battle to Destroy ISIS”

Ako postoji makar i jedna stvar zbog koje je rat dobar, onda je to činjenica da su ratovi stvorili čitav jedan filmski žanr bez kojeg je gotovo nemoguće zamisliti historiju kinematografije. Rat je na filmu grandiozan, a gledatelji su uvijek stavljeni u poziciju u kojoj im je jasno naznačeno ko su dobri, a ko loši ljudi u konfliktu.

Međutim, “Mosul” nas odvodi u impersonalnu, apsurdnu situaciju u kojoj pratimo grupu ljudi po principu neke okrutne igrice. Ogoljen do kraja u svom besmislu, i u ovom ratu pratimo ljude koji gube na svim stranama.

Na originalnoj fotografiji New Yorkera vidimo Mezhera Sadoona (krajnje desno), komandira SWAT tima, u selu izvan Mosula, na osnovu čije životne priče je nastao film. Svaki član tima je ili ranjen od IDIL-a ili je izgubio člana porodice u terorističkom činu, a sve što su željeli bila je osveta. Film vas tako neće poštedjeti ni scena u kojima zarobljeni muškarci kleče s platnenim vrećama na glavama, u iščekivanju ritualne dekapitacije pred kamerama.