Nauka
14

Kao 570 milijardi sunaca: Opažena najsjajnija supernova ikad

Klix.ba
Kad masivne zvijezde umiru, one nikada ne blijede nježno u laku noć. One kolapsiraju u sebe i eksplodiraju. To zovemo supernova, što predstavlja najveću eksploziju koja se odvija u svemiru.

Ovih dana je objavljeno da su astronomi otkrili najsjajniju takvu eksploziju koju su ikada posmatrali. Tačnije, to je nešto najsjajnije ikada posmatrano.

Ova supernova, nazvana ASASSN-15lh, je oko 200 puta jača od tipične supernove. Na svom vrhuncu bila je oko 50 puta sjajnija od cijele naše galaksije Mliječnog puta, odnosno 570 milijardi puta sjajnija od Sunca. Supernova se nije dogodila u našoj blizini već u jednoj vrlo dalekoj galaksiji (njena udaljnost se procjenjuje na oko 3,8 milijardi svjetlosnih godina).

Na slici je prikazano kako nam supernova izgleda. Na lijevoj strani je referentna slika galaksije načinjena u 2014, prije eskplozije supernove. Slika na desnoj strani je nakon eksplozije.

Razlika izgleda suptilno na slikama, ali naučnici mogu istraživati promjene u valnim dužinama svjetlosti i zračenja iz galaksije kako bi se utvrdilo da je došlo do supernove i ustanoviti koji su hemijski elementi eksplodirali iz jezgre ove zvijezde.

Ovu supernovu je otkrila mreža od šest teleskopa raspoređenih širom svijeta (All Sky Survey Automated Survey for Supernova - ASAS-SN).

Do sada, "izvor energije supernove ASASSN-15lh je nepoznat," kaže Muhamed Muminović iz Astronomskog društva Orion iz Sarajeva.

Tim koji je objavio otkriće sumnja da je eksplozija bila tip 1a supernove, koja nastaje kada je zvijezda bijeli patuljak "potpaljena“ od strane obližnje zvijezde. Svjetlost ove supernove je putovala nekoliko milijardi godina do ASAS-SN-ovih teleskopskih leća. To je kao da cunamiju trebaju milijarde godina da pređe okean. Mi vidimo val, ali možemo samo nagađati o kataklizmi koja ga je prouzročila. Ova eksplozija se dogodila prije nego je čovječanstvo uopće postojalo.

Vezani članci