Eminentni stručnjaci
2

Na Filozofskom fakultetu održana jesenja škola o teškim pitanjima 19. stoljeća

F. H.
Od 31. oktobra do 3. novembra 2024. godine na Univerzitetu u Sarajevu – Filozofskom fakultetu održana je Jesenja škole "Beyond Epistemic Nationalism and Eurocentrism. Transregional Approaches to Western Balkan Modernities during the Nineteenth Century".

Domaćin ovog značajnog događaja iz historiografije bio je Centar za historijska istraživanja Univerziteta u Sarajevu - Filozofskog fakulteta.

Nakon četiri vrlo intenzivna radna dana okončana je Jesenja škola u kojoj su održana deset predavanja stručnjaka sa šest različitih europskih univerziteta, tri predstavljanja knjiga eminetnih izdavača i jedan okrugli stol.

Predavanja su održali prof.dr. Amir Duranović i prof.dr. Edin Radušić sa Odsjeka za historiju (Univerzitet u Sarajevu - Filozofski fakultet), prof.dr. Nenad Makuljević sa Odsjeka za historiju umjetnosti Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, pof. dr. Klausa Buchenau profesora historije jugoistočne i istočne Evrope na Univerzitetu u Regensburku (Universität Regensburg), dr.sc. Yuliana Boycheva (Institute for Mediterranean Studies, Rethymno,Kreta), doc.dr. Ana Kostić (Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu), dr.sc. Dennis Dierks (University of Leipzig) i prof.dr. Vjeran Kursar sa Filozofskog fakulteta Univerziteta u Zagrebu i Univ.-Ass. Ninja Bumann, B.A., M.A. (Institut für Osteuropäische Geschichte, Beč).

Pored predavanja predstavljene su tri knjige čiji su izdavači Springer, Cambridge University Press i Stanford University Press. Tako su učesnici imali priliku razgovarati a autorima o nekim ključnim monografijama koje problematiziraju pitanja historije jugoistočne Evrope 19. stoljeća.

Riječ je o knjigama "Reinstating the Ottomans: Alternative Balkan Modernities, 1800 - 1912 " (Isa Blumi), "Rival Byzantiums Empire and Identity in Southeastern Europe" (Diana Mishkova) i “The Afterlife of Ottoman Europe: Muslims in Habsburg Bosnia and Herzegovina” (Leyla Amzi-Erdogdular). Prof.dr. Isa Blumi (Stockholm University) je lično prisustvovao promociji, dok su se autorice Mishkova i Amzi-Erdogdular obratile učesnicima škole putem video linka.

Drugog dana jesenje škole održan je i jedan okrugli stol. Tema akademske rasprave bila je “A Century that Never Ends? Reflections on the Enduring Presence of the 19th Century/Stoljeće koje nikad ne prestaje? Refleksije o trajnoj prisutnosti 19. stoljeća".

Ovoj zanimljivoj temi govorili su : Erich Rathfelder, njemački novinar i pisac, prof.dr. Amila Kasumović (Odsjek za historiju,Univerzitet u Sarajevu - Filozofski fakultet ) i prof.dr.Nenad Makuljević (Odsjek za istoriju umetnosti, Filozofski fakultet Univerziteta u Beogradu). Razgovor je moderirao Dr. Dennis Dierks (Univerzitet u Lajpcigu / Universität Leipzig).

Cilj jesenje škole je da otvori nove perspektive o 19. stoljeću na Zapadnom Balkanu kao ključnom periodu modernizacije, u kojem su se oblikovali koncepti kulture, zajedništva i različitosti koji i danas utiču na lokalna društva.

Modernizaciju ne treba shvatiti kao jednostrani proces oponašanja zapadnoevropskih društava, već prije kao složen proces pregovaranja u kojem je presudan bio utjecaj Osmanskog i Ruskog carstva.Takav pristup ima za cilj da učini vidljivom dinamiku mobilnosti između jugoistočne Evrope i drugih regiona, posebno Bliskog istoka, koji se često zanemaruju kada se razmatraju procesi transformacije tokom dugog devetnaestog stoljeća.

Široka lepeza predavača omogućava diskusiju o spektru izvora koji učesnicima pružaju svjež uvid u procese rekonceptualizacije društva i kulture. Osim toga, interdisciplinarni pristup je analizom pisanih izvora kao i arhitektonskih artefakata također otvorio nove historijske perspektive, uz ekskurzije u sarajevski urbani prostor koji će omogućiti proučavanje in situ.