Međunarodna saradnja
116

U Zemaljskom muzeju predstavljen istraživački projekat o najstarijim stanovnicima BiH

F. H.
U prostorijama Zemaljskog muzeja u Sarajevu održana je prezentacija povodom novog naučno- istraživačkog projekta pod nazivom "After the ice-Forager uses of persistent places".

Novi međunarodni projekat “After the Ice” okupio je istraživače koji nameravaju bolje razumjeti zajednice lovaca i sakupljača koje su krajem poslednjeg ledenog doba (kasni paleolitik) nastanjivale prostor oko basena Jadranskog mora.

Kao reprezentativni lokaliteti za razumjevanje ovih zajednica i poređenje života na dva različita istovremena staništa izabrane su potkapine Badanj kod Stolca u Bosni i Hercegovini i Taljente (Tagliente) u sjvernoj Italiji.

Slojevi ova dva lokaliteta pokrivaju period tzv. epigravitjena, tj. period nakon kraja maksimuma glacijacije od oko 16.000 do 13.000 godina tokom kojeg dolazi do naglog otopljavanja i podizanja razine Jadranskog mora.

Prije oko 20.000 godina, tokom maksimuma glacijacije, nivo Jadranskog mora bio je na oko 130 m niže od današnjeg nivoa mora.

Tokom čitavog perioda postoji direktna kopnena veza preko sjevernog Jadrana, snažne kulturne veze i populacioni uticaji između ljudskih zajednica italijanskog i balkanskog poluostrva.

Projekat je podržan preko programa PRIN (Projekti od relevantnog nacionalnog interesa) koji financira italijansko Ministarstva za sveučilišta i istraživanje. Projekat vode profesorica Federica Fontana sa Sveučilišta u Ferari i profesor Dušan Borić sa Sveučilišta “La Sapienza” u Rimu.

Veliki fundus arheološkog materijala sa nalazišta Badanj čuva se u Zemaljskom muzeju BiH u Sarajevu i otkriven je tokom dvije istraživačke faze – između 1976. i 1979. godine, koju je vodio tadašnji kustos Zemaljskog muzeja Đuro Basler i između 1986. i 1987. godine koju su vodili Zilka Kujundžić Vejzagić ispred Muzeja u partnerstvu sa Robertom Whallonom ispred Sveučilišta Mičigen u SAD.

Novi projekat ima za cilja da analizira do sada neobrađene delove kremenog i koštanog materijala, prije svega ostatke kremenih oruđa i ostatke životinjskih kostiju.

Tokom već započetih analiza na ostacima kostiju, pronađeni su dezartikulisani ostaci ljudskih kostiju koje su sada direktno datovane putem metode radiokativnog ugljenika. Dobijeni datum

potvrđuje kasnopaleolitsku starost ovih ljudskih ostataka i ovi ostaci trenutno predstavljaju najstarije direktno datovane ljudske ostatke na teritoriji Bosne i Hercegovine.

U toku je i analiza drevne DNK ovih individua čime ćemo dobiti dragocjene podatke o genetskom naslijeđu ovih paleolitskih zajednica što će dati prvu informaciju o populacijama koje su naseljavale Balkansko poluostrvo tokom kasnog paleolita.

Na konferenciji za štampu su prisustvovali prof. Dušan Borić i dva postdoktorska istraživača koji će analizirati različite klase arheološkog materijala sa lokaliteta Badanj, dr. Beniamino Mecozzi i dr. Nicolò Fasser, dok su ispred muzeja govorili zamjenica direktora i viši kustos dr. Ana Marić i načelnica Odjeljenja za arheologiju viši kustos Adisa Lepić, naveli su iz Zemaljskog muzeja.