Još krhotina u orbiti
84

Raspao se misteriozni ruski satelit, kreirao "oblak" svemirskog otpada

D. B.
Ilustracija: Shutterstock
Ilustracija: Shutterstock
Misteriozni ruski satelit se raspao početkom januara, nakon čega je nastao "oblak" svemirskog otpada koji bi mogao kružiti oko zemlje stotinama godina.

Riječ je o satelitu Kosmos 2499, koji se prema podacima Američkih svemirskih snaga raspao 3. januara. Ovim događajem je zatvoren slučaj o misterioznim operacijama pomenutog satelita, a pored toga je povećana količina otpada koji orbitira oko naše planete.

Američke svemirske snage su saopćila da je raspadanjem Kosmosa 2499 nastalo najmanje 85 dijelova koji se mogu pratiti. Ovi dijelovi orbitiraju na visini od 1.169 kilometara, što znači da bi moglo proći više od stoljeća prije nego završe u atmosferi.

Raspadanje satelita, kao i njegova misija,, ostaju misterija. Satelit je lansiran pomoću ruske rakete Rockot u maju 2014. godine iako nije bio upisan u manifest lansiranja. Američki tragači satelita prvobitno su katalogizirali satelit kao komad krhotina, ali su potom uočili da objekt manevriše. U roku od nekoliko mjeseci ponovo je klasifikovan i nazvan Kosmos 2499.

Američka vojska je nastavila pratiti satelit te je ustanovila da je manevrisao i došao na udaljenost od oko 530 metara od gornjeg stepena Rockota nekoliko sedmica nakon lansiranja. Ovo je dovelo do nagađanja da bi Kosmos 2499 mogao testirati tehnologiju koja omogućava letjelici da uhvati i deorbitira druge satelite.

Opservacije s tla su kasnije pokazale da je satelit širok manje od 30 centimetara, kao i da je napravio više manevera tokom narednih godina. Bez obzira na njegovu pravu svrhu, misteriozni satelit je povećao problem rastućeg svemirskog otpada.

Međunarodna svemirska stanica je već morala napraviti nekoliko manevara kako bi izbjegla ruski svemirski otpad nastao testom satelitskog oružja obavljenog 2021. godine. Američka privatna kompanija SpaceX također je kritikovana zbog količine internetskih satelita Starlink koje lansira u orbitu. Astronomi su se žalili jer sateliti ometaju njihove aktivnosti.

Evropska svemirska agencija tvrdi da oko Zemlje kruži oko 35.600 komada svemirskog otpada veličine oko 10 centimetara. Ovi komadi putuju brzinom metka, a u najgorem slučaju bi mogli izazvati kaskadni efekt poznat kao Kesslerov sindrom u kojem bi krhotine pogodile veći komad "svemirske mašinerije", što bi stvorilo još više krhotina. Time bi nastala neizdrživa količina svemirskog otpada koji bi mogao negativno utjecati na istraživanje svemira, kao i na astronomiju.