Novca ima
69

Bogate stranke u siromašnoj državi: Prošle godine iz budžeta uplaćeno im je 18,8 miliona KM

B. R.
Ilustracija: Shutterstock
Ilustracija: Shutterstock
Centralna izborna komisija (CIK) je objavila koliko prihoda su stranke tokom prošle godine ostvarile iz budžeta. Objavljen je i finansijski izvještaj stranaka za 2021.

Shodno ovom izvještaju, iz budžeta svih nivoa vlasti uplaćeno im je 18,8 miliona KM:

  • Iz budžeta lokalnih samouprava 6,1 milion KM;

  • Iz budžeta kantona 3,3 miliona KM;

  • Iz budžeta Federacije Bosne i Hercegovine - 3,7 miliona KM;

  • Iz budžeta Republike Srpske 3,6 miliona KM;

  • Iz budžeta Brčko distrikta skoro 200.000 KM;

  • Iz budžeta Bosne i Hercegovine više od 940.000 KM.

Koliko su općine/gradovi i kantoni dali novca

Godinu ranije strankama je ukupno uplaćeno 800.000 KM, a u posljednjih šest godina više u odnosu na 2021. je uplaćeno samo 2019. godine.

Mostar je lokalna samouprava u FBiH koja je najviše dala novca - 519.000 KM. Grad Sarajevo je isplatio 200.000 KM. Općine Ravno i Pale nisu dostavili podatke.

Vlast Srednjobosanskog kantona je bila najizdašnija u budžetskom finansiranju stranaka, isplatila im je više od 800.000 KM.

Bijeljina je lokalna samouprava u RS-u koja je najviše dala novca - 260.000 KM. Kotor Varoš, Višegrad i Istočni Stari Grad nisu dostavili podatke.

Koliko je koja stranka dobila novca

Kao i prethodnih godina, SDA, HDZ i SDP su dobili najviše novca. Shodno ukupnom budžetskom prihodu od kantona, poredak najznačajnijih stranaka je sljedeći:

  • SDA 709.000 KM;

  • HDZ 430.000 KM;

  • SDP 406.480 KM;

  • SBB 258.480 KM;

  • DF 232.240 KM;

  • NS 139.860 KM.

Shodno budžetskom prihodu od FBiH, poredak najznačajnijih stranaka je sljedeći:

  • SDA 597.713 KM;

  • SDP 477.136 KM;

  • SBB 217.713 KM;

  • NS 203.000 KM;

  • PDA 144.630 KM;

  • NES 130.018 KM;

  • NB 130.000 KM;

  • HDZ 115.405 KM;

  • NiP 115.405 KM;

  • DF 100.780 KM.

Shodno budžetskom prihodu od RS-a, poredak najznačajnijih stranaka je sljedeći:

  • SNSD 1.082.206 KM;

  • SDS 657.725 KM;

  • DNS 516.231 KM

  • PDP 410.112 KM;

  • SP 339.363 KM;

  • Ujedinjena Srpska 197.877 KM.

Shodno budžetskom prihodu od Brčko distrikta, poredak najznačajnijih stranaka je sljedeći:

  • SNSD 28.035 KM;

  • SDA 28.035 KM;

  • HDZ 19.000 KM.

Shodno prihodu iz budžeta Bosne i Hercegovine, poredak najznačajnijih stranaka je sljedeći:

  • SDA 117.091 KM;

  • Klub kojeg čine SNSD i Ujedinjena Srpska 100.448 KM;

  • Klub kojeg čine SDS i PDP 97.106 KM;

  • HDZ 82.950 KM;

  • Klub kojeg čine NS i NB 78.973 KM;

  • Klub kojeg čine SBB i PDA 77.500 KM;

  • SDP 76.980 KM.

Institut budžetskog finansiranja stranaka ne postoji samo u Bosni i Hercegovini, već i u mnogim drugim državama. Jedan od osnovnih razloga njegovog postojanja jeste da stranke budu što nezavisnije prilikom djelovanja, tj. smanjivanje mogućnosti korupcije.

Broj mandata koje dobiju u zakonodavnim institucijama je jedan od ključnih faktora prilikom određivanja koliko će novca dobijati.

Međutim, s obzirom na ekonomsko stanje u zemlji, neučinkovitost i netransparentnost u radu te druge izvore finansiranja, stranke u Bosni i Hercegovini su pretplaćene. Da li su zaslužile i opravdale 18,8 miliona KM?

Struktura finansiranja

Budžet je bio i ostao njihov najznačajniji izvor finansiranja. U prošloj godini struktura izvora finansiranja je bila sljedeća:

  • Budžet 18,8 miliona KM;

  • Prilozi fizičkih lica 1,7 miliona KM;

  • Članarina 1,5 miliona KM;

  • Prihodi od imovine 531.000 KM;

  • Prihodi od poklona i usluga koje stranka nije imala obavezu platiti 232.000 KM;

  • Prilozi pravnih lica 68.750 KM;

  • Ostali prihodi 519.554 KM.

Ukupna dugovanja stranaka na dan 31. decembra 2020. iznosila su 7,2 miliona KM.

Shodno svim prihodima, poredak najznačajnijih stranaka je sljedeći:

  • SDA 3,7 miliona KM (dug 1,3 miliona KM);

  • SNSD 3,1 milion KM (dug 147.526 KM);

  • SDP 2,4 miliona KM (dug 1,9 miliona KM);

  • HDZ 2,4 miliona KM (dug 183.015 KM);

  • SDS 1,3 miliona KM (dug 274.928 KM);

  • SBB 849.907 KM (dug 156.917 KM);

  • DF 822.217 KM (dug 400.871 KM).

S obzirom na to da su prilozi fizičkih lica najznačajniji poslije budžetskog finansiranja, izdvojili smo podatke o ovoj vrsti finansiranja u najvećim strankama.

Delegat u Vijeću naroda RS-a Alija Tabaković je kao fizičko lice najviše dao novčanog priloga SDA-u - 3.615 KM. I drugi visokopozicionirani članovi ove stranke su dali priloge, a među kojim su njen predsjednik Bakir Izetbegović (2.964 KM), predsjedavajući Predsjedništva Bosne i Hercegovine Šefik Džaferović (3.424 KM) i premijer FBiH Fadil Novalić (2.216 KM).

Nije objavljen izvještaj o tome koja su fizička lica novac dala SNSD-u i SDS-u. Biznismeni Miroslav Rupčić i Ante Vidačak su kao fizička lica najviše novca uplatili HDZ-u, po 5.000 KM. Između ostalih, novac su uplatili i gradonačelnik Mostara Mario Kordić (3.000 KM) i zamjenica predsjedavajućeg Zastupničkog doma Parlamenta Bosne i Hercegovine Borjana Krišto (2.000 KM).

Vijećnik SDP-a u Žepču Elvis Botić sa 9.350 KM bio je najveći donator ove stranke kao fizičko lice. Predsjednik turističke zajednice u Kantonu Sarajevo Kenan Magoda je uplatio 2.850 KM, dok je ministar zdravstva Kantona Sarajevo Haris Vranić uplatio 100 KM.

Svi izvještaji CIK-a dostupni su na ovom linku.