Kakva je budućnost?
20

Jesu li lideri EU Zapadni Balkan stavili na čekanje, nova deklaracija ni ne spominje proširenje

Piše: S. H.
Foto: EPA-EFE
Foto: EPA-EFE
Posljednji samit lidera Zapadnog Balkana u Berlinu pokazao je dosta slabosti lidera Evropske unije i njihovu neodlučnost da konkretnije djeluju u cilju rješavanja problema u zemljama regije. A da EU ne planira dodatno proširenje u narednim godinama pokazuje i draft posljednje deklaracije Evropske unije koja će sutra biti usvojena u rumunskom Sibiu.

Umjesto Velike Britanije sada se Francuska uz Njemačku aktivnije uključila u politiku i problematiku Zapadnog Balkana. Ipak, Francuska nije blagonaklona kada je u pitanju novo proširenje Unije, iakoje predsjednik te zemlje Emmanuel Macron poručio da će se ta zemlj aaktivnije uključiti u problematiku Zapadnog Balkana. Sada se nameće pitanje koliko EU svojim nedjelovanjem ostavlja prostora za intenzivniji utjecaj Rusije, a u posljednje vrijeme i Kine na Zapadnom Balkanu.

Da EU ne planira konkretnije poteze u procesu pozivanja zemalja Zapadnog Balkana u Uniju pokazuje i primjer Sjeverne Makedonije, koja uprkos dogovoru sa Grčkom još uvijek nije dobila zvaničan datum za početak pregovora o pridruživanju.

Pregovori Srbije i Kosova sve više nazaduju, a BiH još uvijek čeka mišljenje Evropske komisije na odgovore iz Upitnika.

Lideri Evropske unije sutra će u Sibiu usvojiti deklaraciju koja predviđa put unije u narednom periodu. Deklaracija se sastoji od 10 tačaka, među kojima se ne spominje proširenje. Ključne poruke su da će Evropa ostati ujedinjena, stabilna i da će štititi svoje građane, razvijati ekonomiju i dalje se uvezivati.

Donald Tusk, predsjednik Evropskog vijeća je u najavi samita EU lidera u Sibiu kazao da će novi plan razvoja Evropske unije biti izgrađen na četiri široka stuba. To su:

- Zaštita građana i sloboda - Razvoj ekonomske baze, evropski model za budućnost

-Izgradnja zelenije, pravednije i inkluzivnije budućnosti i -Promovisanje evropskih vrijednosti i interesa u svijetu

Ova zadnja stavka bi se u određenoj mjeri mogla tumačiti kao plan Evropske unije za odnos prema zemljama Zapadnog Balkana.

S obzirom na već poznati skepticizam Francuske i Holandije prema proširenju Unije, koje se plaše narušavanja kohezije Unije i jačanja dodatnog jačanja desničarskih pokreta, zemljama Zapadnog Balkana preostaje da preko članica EU iz jugoistočne Evrope pokušaju uvjeriti na konkretnije korake i podsticaj ka putu u EU u narednim godinama.

Upravo se danas i sutra u Tirani održava Samit Brdo Brijuni, kojeg su 2013. pokrenule Slovenija i Hrvatska, a na kojem će pored zemalja Zapadnog Balkana učestvovati i Poljska te visoka predstavnica EU za vanjsku politiku i sigurnost Federica Mogherini, koji je šansa da se pošalje poruka da je Zapadni Balkan neizostavni dio jedinstvene Evrope, te da EU mora napraviti jasan plan pristupanja i uslova u što skorijem periodu.

Na samitu Brdo Brijuni bit će također usvojena deklaracija koja će biti adresirana Evropskoj komisiji s naglaskom da je perspektiva Zapadnog Balkana u EU i da je to važno ne samo zbog stabilnosti regije već i cijele Evrope.

Samit u Sibiu će mnogo toga otkriti. Osmislio ga je predsjednik Evropske komisije Jean-Claude Juncker kao način na koji će se obilježiti novi početak budućnosti Evropske unije nakon izlaska Velike Britanije.