Slična baština
80

Sarajevo i Baku - 45 godina pobratimstva

Klix.ba
Glavni gradovi Bosne i Hercegovine i Azerbejdžana pobratimili su se sada već daleke 1972. godine kao dijelovi danas nepostojećih država - Jugoslavije i SSSR-a.

Ni pedantni socijalistički arbitri toga vremena nisu niti u primisli imali sve sličnosti dvaju gradova, dvaju kultura i država. Propašću Jugoslavije i Sovjetskog saveza, Sarajevo i Baku našli su se na vjetrometini istorijskih promjena, bas kao i njihove matice BiH i Azerbejdžan koji će se naći pod jednako okrutnom agresijom susjednih zemalja. Iz jedne će nažalost proisteći genocid u Srebrenici, iz druge jednako užasan genocid u azerbejdžanskom gradu Hodžaliju.

Baku - bogatstvo različitosti
Baku - bogatstvo različitosti

Gotovo pola vijeka kasnije, Sarajevo i Baku osim bogatih i nevjerovatno sličnih kulturnih baština, uprkos svim pogromima koji su ih pogađali u proteklom stoljeću, danas jednako baštine toleranciju, suživot i vjersku šarolikost o kojima svjedoče brojni sakralni objekti. Broj turista koji posjećuju Sarajevo i Baku bilježi konstantan rast.

Baku - jedinstveno kulturno naslijeđe
Baku - jedinstveno kulturno naslijeđe

Stećci u BiH i Azerbejdžanu

Stećci su srednjovjekovna baština u BiH i Azerbejdžanu. Sličnost stećaka u obje zemlje je zapanjujuća kao da su ih podizali ljudi koji pripadaju jednom narodu. Još zapanjujuća je istovjetnost poruka koje dolaze sa bosanskohercegovačkih i azerbejdžanskih stećaka, kao da su dio iste poetike i iste ruke. Primjećuje se isti odnos prema prolaznosti. Isti žal. Tuga. Sličan način iskazivanja životnih istina. Put do pokojnikovog stiha je hrabro isticanje istine.

Azerbejdžan Stećci sa karakterističnom rukom
Azerbejdžan Stećci sa karakterističnom rukom

Bosanski stećak: Ja sam bil kako vi este / A vi ćete biti kakov esam ja

Azerbejdžanski stećak: Hej, okreni se / Ja sam u vječnosti / Ti privremeno

Mozaici kao sa bosanskih stećaka
Mozaici kao sa bosanskih stećaka

Jesenjin i Mejli

Osmanska baština u Sarajevu istinski je dragulj u srcu Evrope. Gotovo isto se može kazati za osmansko kulturno naslijeđe u azerbejdžanskom glavnom gradu. O sarajevskim perivojima, mahalama, lijepim djevojkama i mladićima, o sarajevskim akšamima pjevao je pjesnik Mejli Gurani, kazujući kroz stihove o težini odlaska i rastanka od Sarajeva. Čuveni Jesenjin opjevao je svoj rastanak od Bakua - bisera među gradovima.

Prepoznatljivost motiva sa bosanskih nekropola
Prepoznatljivost motiva sa bosanskih nekropola

Most između Evrope i Azije

Snažna bilateralna saradnja posebno na ekonomskom i kulturnom planu svjedoči o sadašnjoj povezanosti dvaju gradova i država i nakon gotovo pola stoljeća. Jedan od najljepših gradskih parkova u Sarajevu nosi ime grada Bakua te središnjom skulpturom podsjeća i opominje na strahote zločina počinjenih u Hodžaliju, ali i zločina počinjenih drugdje.

Park prijateljstva u Sarajevu (Foto: Arhiv/Klix.ba)
Park prijateljstva u Sarajevu (Foto: Arhiv/Klix.ba)

Sarajevo i Baku gradovi su pobratimi, ali i gradovi čija kultura i baština sa svojim zajedničkim obilježjima predstavljaju vrijedan most između Evrope i Azije.