Intervju / Sifet Kukuruz: Nacrt zakona o visokom obrazovanju KS ne ugrožava autonomiju univerziteta
Ime koje se najčešće pominje u kontekstu autorstva novog zakona je Sifet Kukuruz, pomoćnik ministra obrazovanja KS Elvira Kazazovića. No, Komisiju koja je radila na izradi novog zakona pored Kukuruza, koji je bio predsjednik, činili su i sadašnji rektor UNSA prof. dr. Rifet Škrijelj te prof. dr. Almira Džuvo-Hadžović, prof. dr. Munir Talović, prof. dr. Pjer Žalica, prof. dr. Željko Šain, prof. dr. Narcis Pojskić, prof. dr. Faruk Mekić, prof. dr. Mugdim Pašić, doc. dr. Esad Oruč, Haris Zahiragić, Habiba Dervišebegović i Azra Kreso.
Kritike na Nacrt zakona dolaze s različitih strana i čini se da je novi zakon ujedinio akademsku zajednicu, nevladin sektor, ali dobrim dijelom i političke stranke. Zamjera se potpuna birokratizacija univerziteta, namjera da politika u potpunosti dokine autonomiju univerziteta, a neki od prijedloga koji su se mogli čuti tokom javnih rasprava su i da se u konkretnom slučaju trebalo ići sa dva odvojena zakona - Zakon o visokom obrazovanju u KS i Zakon o Univerzitetu u Sarajevu.
Na vanrednoj sjednici Senata Univerziteta u Sarajevu razmatrani su i jednoglasno usvojeni amandmani na Nacrt zakona o visokom obrazovanju te je zaključeno da bi se trebalo odgoditi donošenje Zakona o visokom obrazovanju u formi u kojoj je predložen.
Smatram značajnom činjenicu da je Nacrt zakona o visokom obrazovanju izazvao reakcije akademske zajednice, što je i jedan od ciljeva javne rasprave, kako bi se u konačnici usvojio što kvalitetniji tekst zakona. Međutim, zabrinjavajuća je činjenica da se u iskazanom stavu Senata Univerziteta manifestuje visok stepen iskrivljene precepcije. Naime, Univerzitet u Sarajevu, niti bilo koja druga visokoškolska ustanova, ne može biti ovlašteni predlagač za podnošenje amandmana, tim prije što mogućnost, odnosno faza amandmanskog djelovanja tek slijedi i to nakon što Vlada Kantona utvrdi Prijedlog zakona o visokom obrazovanju. Dakle, amandmane nije moguće podnositi na Nacrt zakona i u fazi javne rasprave. Nadalje, nije ohrabrujuća ni poruka upućena sa pomenute sjednice Senata da bi trebalo odgoditi donošenje Zakona o visokom obrazovanju u formi u kojoj je predložen. Nadam se da to nije rezultat zadovoljstva univerzitetske zajednice postojećim stanjem. Iskazujući takav stav zanemaruje se činjenica da javna rasprava upravo i služi da se poboljša nacrt zakonskog teksta, odnosno da se u isti ugrade određeni prijedlozi i sugestije. Dakle, sve ukazuje na to da se radi o iskrivljenom razumijevanju zakonodavne procedure, kao i pozicije zainteresovnih subjekata. Ovakav odnos Senata Univerziteta je posebno interesantan ukoliko se ima u vidu činjenica da je predsjedavajući Senata i rektor Univerziteta dugo bio zastupnik u Skupštini Kantona Sarajevo kojem je sigurno poznat postupak usvajanja zakona, faze postupka, kao i pozicija sudionika tokom javne rasprave. U tom smislu, najblaže kazano, zbunjujuća je situacija da akademska zajednica podnosi, a Senat usvaja predložene amandmane pa ih opet prosljeđuje u daljnju proceduru. Međutim, bez obzira na sve kazano, članovi Senata se ne trebaju brinuti, jer je sasvim izvjesno da Nacrt zakona o visokom obrazovanju neće biti usvojen u predloženoj formi, što bi javnu raspravu činilo bespredmetnom.
U sklopu kritika koje se upućuju na Nacrt zakona ističe se da ste Vi bili predsjednik komisije, da ste znatno utjecali na ponuđena zakonska rješenja i da je Ministarstvo na osnovu toga izradilo Nacrt zakona.
Želim jasno kazati da je Komisiju koja je izradila Nacrt zakona sačinjavalo 15 članova od kojih samo tri člana nisu bila predstavnici akademske zajednice, tako da je tvrdnja da je Ministarstvo utvrdilo tekst Nacrta zakona najblaže kazano upitna. Činjenica je da Nacrt zakona predstavlja rezultat rada komisije, jer je Ministarstvo, bez značajnijih intervencija, utvrđeni tekst Nacrta zakona proslijedilo u daljnju proceduru, što je tokom javne rasprave održane na Rektoratu Univerziteta u Sarajevu i istaknuto od člana Senata koji je bio i član komisije koji je podnio uvodno izlaganje. Istine radi, želim kazati da je u komisiji bilo devet profesora i dva člana iz reda administrativnog osoblja s Univerziteta u Sarajevu te predstavnik studenata koji je također član Senata Univerziteta. Dakle, nedvosmisleno proizilazi da samo tri člana od ukupno 15 članova komisije nisu bili članovi akademske zajednice. Također, želim naglasiti da je tekst Nacrta zakona jednoglasno podržan od svih članova komisije i da je moja uloga bila koordinirajućeg karaktera te da sam imao jednaku mogućnost izjašnjavanja o zakonskim rješenjima, kao i svi drugi članovi komisije. Zašto u ovom trenutku pojedini kreatori Nacrta zakona iz pozicije prelaze u opoziciju, a koji, da napomenem, danas imaju značajnu ulogu u Senatu Univerziteta i zašto se distanciraju od istog, treba pitati njih, ali to osobno razumijevam kao nespremnost univerzitetske zajednice da prihvati odgovornost za vlastite postupke, što opet postavlja ozbiljnu dilemu o spremnosti akademske zajednice da preuzme odgovornost za sudbinu države i društva u cjelini.
Tekst Nacrta zakona o visokom obrazovanju je od pojedinih članica Univerziteta u Sarajevu žestoko kritikovan zbog prenormiranosti, kao i zbog toga što uređuje neka pitanja koja spadaju pod akademska pitanja. Kako to komentarišete?
Takve tvrdnje mogu se pravilno shvatiti samo ukoliko se dovedu u korelaciju s nespornom činjenicom da se nadležna tijela Univerziteta, odnosno fakulteta i akademija u njegovom sastavu, već nekoliko godina ponašaju društveno neodgovorno, odnosno iskazuju društveno neprihvatljiv odnos, jer i pored mnogobrojih inicijativa i zahtjeva resornog ministarstva, odbijaju izvršiti svoju zakonsku obavezu donošenja niza provedbenih akata i normiranja vrlo značajnih procesa. Javnosti radi moram kazati da je regulisanje nekih pitanja u tekstu Nacrta zakona, koja po svojoj prirodi treba da budu uređena aktima visokoškolske ustanove, direktna posljedica dugogodišnjeg ignorisanja zakonskih obaveza od Univerziteta. Takav ignorantski odnos predstavlja ustvari, ne uživanje i prakticiranje, nego očitu zloupotrebu akademske autonomije, pri čemu se ozbiljno ugrožavaju prije svega prava studenata. U tom smislu, zabrinjava kritički odnos onih koji najviše zaslužuju kritiku zbog svoje pasivnosti. Akademska zajednica se dovodi u poziciju da ne izvršava svoje zakonske obaveze dugi niz godina, a istovremeno upućuje kritiku svima koji pokušaju ustanoviti mehanizam koji bi osigurao da se te obaveze ipak ispune. Vjerujem da će se kroz sumiranja rezultata javne rasprave iznaći adekvatan modus da se sva ta pitanja konačno urede na način da se univerzitet društveno odgovorno ponaša, kao i da se pri tome ne ugrozi autonomija univerziteta. Ovo tim prije što niko nije iskazao namjeru da na bilo koji način povrijedi osnovne principe i načela na kojima se zasniva autonomija univerziteta. Međutim, sama univerziteska zajednica je dosadašnjim pasivnim odnosom nerijetko iznevjerila osnovna načela i principe na kojima se zasniva funkcionisanje modernih univerziteta u čijem radu dominatnu dimenziju predstavlja naglašena društvena odgovornost.
Kada je riječ o upravljanju Univerzitetom u Sarajevu, vrlo često se čuju primjedbe da se zakonom predviđaju rješenja koja nisu poznata u evropskom prostoru visokog obrazovanja, odnosno da ista ugrožavaju akademsku autonomiju. Ovo se posebno odnosi na sastav Upravnog odbora, a neki od eminentnih profesora ističu ovu dimenziju kao osnovnu opasnost za budućnost univerziteta.
Uvidom u pregled citiranosti akademskog osoblja u svjetskim okvirima, a koji je dostupan i na web-stranici univerziteta, skoro da i nisam primijetio imena eminentnih profesora koji izgleda svojom osnovnom naučnoistraživačkom preopkupacijom smatraju kritičko sagledavanje teksta Nacrta zakona o visokom obrazovanju i objavljivanje rezultata svojih analiza na web-portalima. Izgleda da te eminentne profesore svjetska naučna karta, nažalost, skoro i da ne registruje, tako da je u svemu tome dobra stvar da nauka u širim okvirima nešto posebno ne trpi, dok se naši eminentni profesori, po ustaljenoj matrici, vrijedno bave temeljitim analizama nacrta zakonskih tekstova, a čiji rezultati i zaključci su već unaprijed poznati. Analize naših eminentnih profesora čiji rezultati se javnosti prezentiraju kao posljednje upozorenje pred nadolazeću apokalipsu, ukazuju da će svi problemi univerziteta biti riješeni ukoliko većinu članova upravnog odbora budu predstavljali članovi akademske zajednice. Međutim, uvidom u praksu evropskih država lako se može spoznati relativnost i proizvoljnost takvih stavova. Vrlo je interesantno da u Nacrtu zakona o visokom obrazovanju uopće nisu mijenjane odredbe koje se odnose na sastav i nadležnosti Upravnog odbora Univerziteta, pa tim više začuđuje činjenica da se u javnosti na tako energičan način iznose stavovi kako Nacrt zakona ugrožava autonomiju Univerziteta zbog toga što većinu članova upravnog odbora, u ime osnivača, imenuje Vlada Kantona. Odgovorno tvrdim da zakonsko rješenje koje predviđa da osnivač posredstvom Vlade Kantona imenuje većinu članova upravnog odbora, uopće nije strano praksi evropskih država. Takav pristup nije u suprotnosti ni s Okvirnim zakonom o visokom obrazovanju Bosne i Hercegovine, a ukoliko se takvo zakonsko rješenje sagledava kroz prizmu dosadašnjeg funkcionisanja i rada Univerziteta u Sarajevu, smatram da ovo rješenje ima svoje puno opravdanje.
Kao primjer evropskih država u kojima većinu ili sve članove upravljačkog tijela predstavljaju eksterni članovi koji su pri tome imenovani od nadležnog organa vlasti, mogu se navesti Holandija, Danska, Švedska, pojedine pokrajine Savezne Republike Njemačke, pojedini kantoni u Švicarskoj, Češka Republika, Austrija, Estonija... Istine radi želim kazati da su u nekim od pomenutih država svi članovi upravljačkog tijela, a ne samo većina, vanjski članovi. Dakle, nijedan član upravljačkog tijela ne može biti iz reda zaposlenika univerziteta, bilo da se radi o akademskom ili administrativnom osoblju. Nadalje, takvo tijelo u nekim od pomenutih država ima nadležnost da imenuje i razrješava, ne samo rektora nego i prorektore univerziteta. Također, u nekim od pomenutih državama član upravljačke strukture je obavezno i uposlenik resornog ministrstva za oblast obrazovanja, a kao kuriozitet želim istaknuti primjer kantona St. Gallen u Švicarskoj u kojem su svi članovi upravljačkog tijela eksterni članovi koje imenuje Skupština Kantona, a upravljačkim tijelom predsjedava ministar odgovoran za oblast obrazovanja. Kako bi kompleksan pojam univerzitetske autonomije pravilnije shvatili, a samim time i neosnovanost jednodimenzionalnih tvrdnji naših eminentnih profesora, želim istaknuti da u pojedinim evropskim državama konačno imenovanje određenih kategorija akademskog osoblja na prijedlog odgovarajućeg akademskog tijela vrši ministar obrazovanja (pojedine pokrajine u Njemačkoj) odnosno predsjednik države (Republika Češka). U svjetlu opservacija naših eminentnih profesora, proizilazi da je ovakva praksa evropskih država u suprotnosti s autonomijom univerziteta i da ugrožava akademske slobode. Naši eminentni profesori zanemaraju činjenicu da među prvih 500 univerziteta prema Webometricsu Švicarska ima sedam univerziteta, Holandija 11, Austrija četiri, Danksa pet, Švedska devet, Njemačka 41, a Češka Republika tri. Dakle, razvoju velikih evropskih univerziteta, kao što su University of Heidelberg koji je pozicioniran na 86. mjestu, University of Copenhagen koji je pozicioniran na 84. mjestu, University of Amsterdam koji je pozicioniran na 79. mjestu, University of Geneva koji je pozicioniran na 154. mjestu, Uppsala University koji je pozicioniran na 106. mjestu... nije predstavljalo prepreku to što u upravnom odboru uopće nemaju zaposlenika univerziteta ili što većinu članova predstavljaju eksterni članovi koji nisu zaposlenici univerziteta, što te članove imenuju nadležne obrazovne vlasti kome te upravljačke strukture i odgovaraju, ili što takva tijela imaju nadležnost da imenuju i razrešavaju kompletno rukovodstvo univerziteta. Razvoju pomenutih univerziteta uopće nije smetala činjenica što se nadležne obrazovne vlasti involviraju čak i u postupak imenovanja pojedinih kategorija članova akademskog osoblja. Praksa svih naprijed pomenutih država pokazuje da imenovanje upravnih odbora javnih univerziteta na naprijed opisani način, nije destimulativno za razvoj univerziteta, niti je u suprotnosti s autonomijom univerziteta i akademskim slobodama. Jednostrane i selektivne, a samim tim i nenaučne tvrdnje pojedinih predstavnika naše akademske zajednice, još jednom potvrđuju našu sklonost da svima držimo lekcije pa tako i da samim evropljanima interpretiramo i tumačimo evropske standarde i vrijednosti. Proizilazi da mi bolje razumijemo i shvatamo evropske standarde od samih evropljana. Takav naš pristup je rezultirao da se Univerzitet u Sarajevu trenutno nalazi na 1883. poziciji na Webometricsu.
Vi tvrdite da se kod nas pojam akademske autonomije pogrešno razumijeva i interpretira?
Upravo tako. Oni koji kritikuju zakonsko rješenje da Kanton Sarajevo, koji je preuzeo osnivačka prava nad Univerzitetom u Sarajevu i koji sredstvima poreskih obveznika sufinansira Univerzitet sa 62 posto (na godišnjem nivou cca. 69.390.900 KM), imenuje većinu članova u upravnom odboru, a to tijelo ima isključivo nadležnost za pitanja finansijske prirode, precizno nam ne pojašnjavaju pojam autonomije univerziteta i akademskih sloboda i ne navode konkretne primjere njihovog ugrožavanja, nego se čak u interesu naučne validnosti svojih stavova ograđuju od ukazivanja na konkretne primjere. Tvrdnje su uvijek generalizirajućeg karaktera i zasnovane na apstrakciji, što je klasičan primjer zloupotrebe. Kada bi se pravilno razumijevala pozicija i nadležnost tijela Univerziteta i fakulteta/akademija kao njegovih članica, vjerujem da bi stvari bile mnogo jasnije. Objektivna analiza i uvid u nadležnosti upravnog odbora i senata Univerziteta, odnosno nastavno-naučnih vijeća fakulteta i akademija, sigurno bi doprinijela boljem razumijevanju ove problematike. Ne smije se zanemariti činjenica da univerzitetska autonomija i akademske slobode predstavljaju pokretački ideal kojem se stremi, čija implementacija se može gradirati, uz potpunu svijest o nužnosti postojanja različitih modela organizacije univerziteta, kako se to navodi i u Magna charta libertatum, zbog "geografskog i historijskog nasljeđa".
Šta Vi podrazumijevate pod pojmom akademske autonomije?
Osobno univerzitetsku autonomiju i akademske slobode ne mogu niti imam pravo razumijevati drugačije nego to čini Evropska Asocijacija Univerziteta (European University Assosication-EUA). Da bih precizno odgovorio na vaše pitanje, koristit ću se interpretacijom i razumijevanjem univerzitetske autonomije i akademskih sloboda, koja se može pronaći na zvaničnoj web-stranici EUA. Naime, kao krajnji institucionalni autoritet u evropskom području visokog obrazovanja, EUA navodi da se univerzitetska autonomija i akademske slobode, kao kompleksan pojam, mogu razumjeti kroz njegove četiri dimenzije, od kojih je opet svaku od dimenzija moguće pravilno razumjeti i provjeriti kroz određene indikatore. U tom smislu precizno se navodi da taj pojam sadrži četiri dimenzije i da podrazumijeva organizacionu autonomiju (koja se iskazuje kroz sedam preciznih indikatora), finansijsku autonomiju (koja se manifestira i mjeri kroz 11 indikatora), kadrovsku autonomiju (koja se iskazuje kroz osam indikatora) i na kraju akademsku autonomiju (koja se iskazuje kroz 12 indikatora). Kritičari ponuđenih zakonskih rješenja u svojim istupima nisu spomenuli konkretno nijednu dimenziju univerzitetske autonomije, a da ne govorimo o indikatorima, odnosno deskriptorima. Ovo ukazuje da taj pojam u našim uslovima predstavlja imaginaciju kao način iskazivanja vlastitog razumijevanja pojma univerzitetske autonomije i akademske slobode, iako je isti na evropskom nivou institucionalno definisan. Vjerujem da u našim uslovima jedan od problema predstavlja i to što kod nas pojedinci nerijetko iskazuju pretenzije da predstavljaju institucije sami za sebe.
Omogućavaju li ponuđena zakonska rješenja razvoj slobodne misli i autonomnog univerziteta?
Autonomija univerziteta i akademske slobode su vrijednosti same po sebi. Ne smije se zaboraviti činjenica da stanje ne mijenjaju propisi sami od sebe, norma je samo sredstvo, dok je presudna opredijeljenost i spremnost onih koji norme implementiraju i onih koji nadziru njihovu primjenu. Kada je riječ o autonomiji univerziteta i akademskim slobodama, često se zaboravlja činjenica da garantiranje i uživanje ovih vrijednosti obavezno poznaje i određene preduslove, a što od naših eminentnih profesora nikada ne čujete, oni jednostavno forsiraju jednu dimenziju i na tome izvode svoje zaključke. Kazano jezikom Preporuke, koju je 30. juna 2006. godine usvojila Parlamentarna Skupština Vijeća Evrope, garantiranje univerzitetske autonomije i akademskih sloboda uslovljeno je prethodnim ispunjenjem tri preduslova, a to su društvena odgovornost, transparentnost i sistem kvaliteta. Ukoliko se analizira postojanje ova tri preduslova u našim uslovima, smatram da ćemo se naći u ozbiljnim problemima u pogledu njihove ispunjenosti. Međutim, ovom prilikom želim ukazati na jedan paradoks, naime, dok u javnosti predstavnici univerzitetske zajednice gorljivo zagovaraju pravo univerziteta da se razvija autonomno kako bi ostvario svoju temelju misiju, istovremeno se nijednim "amandmanom" Senata Univerziteta ne traži njegovo unutrašnje jačanje kroz npr. insistiranje na naglašenijem povezivanju istraživanja i nastave, podizanje ljestvice za izbor u akademska zvanja koja se dugi niz godina vrše uz primjenu minimalnih uslova definisanih Okvirnim zakonom o visokom obrazovanju BiH itd. Poznata je činjenica da su uslovi za izbor, a prije svega naučni radovi ili sudjelovanje u međunarodnim projektima, osnovni preduslovi za povećanje društvene relevantnosti svakog univerziteta, njegove međunarodne prepoznatljivosti i priznatosti. Ukoliko želite da budete na evropskom nivou i u društvu velikih evropskih univerziteta, onda je logično da morate prihvatiti i primjenjivati standarde koji važe u radu tih univerziteta. Međutim, kod nas se očekuje da vam neko prizna evropski tretman uz primjenjivanje naših "minimalnih standarda". U svjetlu ove činjenice svi "amandmani" Senata Univerziteta dobivaju poseban smisao i značenje. U žaru borbe za Univerzitet protagonisti zaboravljaju da je samo u posljednjih šest mjeseci Univerzitet u Sarajevu na Webometricsu nazadovao 63 mjesta i da se trenutno nalazi na 1883. mjestu. Nisam siguran da je ovom padu doprinijela struktura upravnog odbora univerziteta.
Izostavljanjem ovog važnog segmenta u "paketu amandmana" i nastojanju da se univerzitet zaštiti i sačuva od "rušenja" nemilosrdnog osnivača, protagonisti ne žele da prihvate činjenicu da se univerzitet istodobno pred očima domaće i međunarodne javnosti "urušava iznutra". Smatram da se i za takvo "urušavanje iznutra" treba postaviti pitanje odgovornosti. Kada čitate izjave naših eminentnih profesora stiče se utisak da će svi problemi i slabosti u radu univerziteta biti riješeni ukoliko Kanton Sarajevo kao osnivač ne bude imenovao većinu članova upravnog odbora. Kao da istinske opasnosti za univerzitet ne dolaze iznutra i da se ne ogledaju u osjetnoj netransparentnosti cijelog univerzitetskog sistema zbog nepostojanja značajnog broja internih akata, prisutnoj praksi nepotizma, prisutnoj finansijskoj nedisciplini, nesavjesnom izvršavanju nastavnih obaveza i zanemarivanju prava studenata, prisutnoj pojavi neakademskog ponašanja koje se manifestuje kroz plagiranje rezultata tuđeg rada, razne seks-afere i narušavanje moralnog lika nastavnika i studenata, zanemarivanju naučnoistraživačkog rada kao osnove aktuelnosti i društvene relevantnosti nastavnog procesa, ostvarivanja enormnih primanja koja povlače za sobom ozbiljne moralne dileme, vršenje izbora u akademska zvanja na osnovu minimalih uslova itd.
Kako komentarišete dosadašnju organizacionu transformaciju Univerziteta, s na to obzirom da prema Nacrtu zakona fakulteti i akademije i dalje zadržavaju svoj pravni subjektivitet?
Proces transformacije Univerziteta u Sarajevu je već nekoliko godina aktuelan i on poznaje svoje uspone i padove. Međutim, nesporno je da se prelazak s dosadašnjeg modela organizacije na tzv. integrisani univerzitet ne može odvijati bez određenih zastoja, posebno ukoliko su u kontinuitetu, pored centripetalnih prisutne i jake centrifugalne snage. Također, ne smije se ignorisati ni značajna involviranost i interesna povezanost akademskih struktura s političkim subjektima, a koja se nastoji povremeno koristiti za održavanje postojećeg stanja. Smatram da bi zadržavanje postojećeg modela organizacije Univerziteta rezultiralo daljnjim "urušavanjem" univerziteta. Ovu tvrdnju baziram na iskustvu dosadašnjeg rada i funkcionisanja univerziteta koju nerijetko obilježi neki od oblika devijantnog ponašanja, kao npr. ugrožavanje međunarodne saradnje i ugleda univerziteta, nanošenja finansijske štete univerzitetu kroz neuspješnu realizaciju odobrenih međunarodnih projekata, a da pri tome glavni akteri takvih postupaka nisu jasno osuđeni i sankcionisani od same univerzitetske zajednice. Na osnovu dosadašnje prakse smatram da je iluzorno očekivati da Senat Univerziteta kojim predsjedava rektor ili nastavno-naučno vijeće fakulteta kojim predsjedava dekan fakulteta, donesu odluku o razrješenju rektora ili dekana zbog nanošenja finansijske štete univerzitetu, odnosno fakultetu. Ukoliko se ima u vidu činjenica da se univerzitet u Sarajevu iz Budžeta Kantona Sarajevo sufinansira novcem građana u iznosu od 62 posto ukupnih prihoda, odnosno priliva (bez školarina na koje opet kroz upisnu politiku utječe Kanton) sasvim je legitiman zahtjev osnivača da vrši nadzor nad utroškom tih, ali i svih ostalih prihoda/priliva i da u slučaju neodgovornog postupanja s finansijskim sredstvima, kroz upravni odbor sankcioniše one koji iskazuju takav odnos. U prošlosti, vjerovatno ni upravni i nadzorni odbori fakulteta i akademija nisu bili na visini zadatka u vršenju svoje funkcije upravljanja i nadzora, ali imenovanjem Upravnog odbora integrisanog Univerziteta stvorene su pretpostavke da se i taj segment unaprijedi, posebno u svjetlu zakonskog rješenja da se prvi put izvještaj o radu s izvještajem o finansijskom poslovanju dostavlja na razmatranje Vladi i Skupštini Kantona. Takvo rješenje će omogućiti kvalitetniji uvid u finansijsko poslovanje Univerziteta, ali će istovremeno predstavljati i efikasan mehanizam za javno praćenje kvaliteta rada samog Upravnog odbora.
Smatram da je i obaveza osnivača da ne dozvoli raspolaganje finansijama svima koji iznevjere povjerenje građana i javnosti. Iskustvo pokazuje da univerzitetska zajednica u ovakvim slučajevima nema snagu niti kapacitet da uspješno odgovori izazovima s kojima se u svom funkcionisanju susreće, što su pokazali slučajevi određene pronevjere novca, stvaranja milionskih obaveza po osnovu poreza i doprinosa, povrata već dodijeljenog novca donatoru, stavljanje univerziteta na tzv. crnu listu zbog finansijskih nepravilnosti i dr. U tom smislu je iluzorno očekivati da će univerzitetska zajednica u skorije vrijeme, ukoliko se model organizacije i matrica odgovornosti ne promijeni, manifestovati kapacitet da ponudi modalitete prevladavanja, kako vlastitih slabosti, tako i svekolike društvene krize i značajnije podstaknuti društveni razvoj.
Na kraju, kako komentarišete tvrdnje da Nacrt zakona Univerzitet općenito izjednačava s privrednim društvima, da mu se nameću tržišni principi u radu i funkcionisanju?
Možda bi na ovo pitanje potpuniji odgovor mogli dati članovi akademske zajednice koji u svom odnosu prema nastavnim obavezama iskazuju upravo tržišnu logiku maksimalizacije dobiti i koji, razumijevajući princip akademske mobilnosti i obavezu prenošenja znanja, na sebi svojstven način, vodeći utrku s vremenom, nastoje svoje znanje prenijeti na studente širom Bosne i Hercegovine pa i šire, ne obraćajući pri tome pažnju da li se radi o javnim ili privatnim visokoškolskim ustanovama. Sve ovo vrši se svakako uz odgovarajuću finansijsku kompenzaciju. Kritikovanju primjene tržišnih principa u funkcionisanju i radu Univerziteta posvećuje se općenito mnogo energije, uz opasku da je primjena tih principa suprotna biću univerzitetske zajednice i osnovnoj misiji univerziteta. Međutim ti kriteriji ne smatraju se svetogrđem i štetnim po univerzitetsku zajednicu kada je potrebno utvrditi iznos školarina i drugih usluga koje su studenti i njihovi roditelji dužni platiti. Izgleda da tržište jedino u ovom slučaju ima podršku univerzitetske zajednice. Ovom prilikom želim samo ukazati na činjenicu da se u radu najboljih svjetskih univerziteta u Sjedinjenim Američkim Državama značajna pažnja posvećuje upravo tržišnoj logici i potrebama društva, što se opet tretira kao izuzetno važan pokretački, odnosno razvojni faktor. Općenito se može kazati da je bosanskohercegovačkoj univerzitetskoj zajednici potrebno mnogo više konzistencije i dosljednosti.
Počelo rušenje objekta na Pofalićima, sprema se teren za izgradnju nove zgrade MUP-a KS
