Prvi sati opsade
36

Stihovi pjesme "Bosno moja, divna mila" nisu zaustavili agresora, tog 5. aprila zapucali su na Sarajlije

A. L.
Foto: Screenshot
Foto: Screenshot
Na današnji dan prije 32 godine počeo je rat u Sarajevu. Nisu ga zaustavile ni desetine hiljada građana koji su pjesmom, parolama i povicima poručili da su za mir nakon što su, četiri dana ranije, Arkanovci upali u Bijeljinu i ubili 45 Bošnjaka.

Tog 5. aprila 1992. godine u jutarnjim satima grupa građana okupila se u naselju Dobrinja i krenula prema Nedžarićima. Na snimcima programa Yutel i danas se mogu vidjeti scene kako grupa poziva studente iz Studentskog doma Nedžarići da izađu i pridruže im se.

Kasnije grupa dolazi na glavnu saobraćajnicu i kreće se u pravcu Skenderije. Tada počinje i pjesma.

"Bosno moja, divna mila, lijepa, gizdava, u tebi je Sarajevo, šeher sevdaha", pjevali su okupljeni dok su hodali prema Skenderiji.

Centralni događaj tog dana odigrao se na tadašnjem Vrbanja mostu, koji je poslije toga, zbog tragičnih događaja, još dva puta mijenjao ime - u "Most Suade Dilberović" do današnjeg naziva "Most Suade i Olge".

Suada i Olga bile su dvije studentice koje su tog popodneva poginule na mostu uslijed otvorene vatre prema hiljadama Sarajlija koje su se tu nalazile i poklušavale poslati poruke mira.

Osim sa brda iznad Vrbanja mosta, ekstremisti iza kojih je stajao SDS pucali su i sa 6. i 9. sprata hotela Holiday Inn koji su bili pod kontrolom SDS-a. Specijalci Dragana Vikića kasnije su upali u hotel i pohapsili ih.

Gotovo nerealne scene viđene su tog dana u glavnom gradu Bosne i Hercegovine. Goloruke Sarajlije krenule su da se obračunaju s naoružanim ljudima koji su pucali na njih. Najsmrtonosnije oružje koje su imali bilo je kamenje. Bez obzira na to, agresor nije oklijevao i pucao je na živi zid ljudi koji su branili mir.

Bile su to vjerovatno najveće mirnovne demonstracije koje je Sarajevo ikada vidjelo. Nešto slično dešavalo se i tokom marta, posebno u noći sa 2. na 3. nakon što su radikalisti SDS-a postavili barikade na 20-ak lokacija u gradu.

Tzv. vojska Republike Srpske i Jugoslovenska narodna armija držali su grad pod opsadom 1.425 dana. Sarajlije nisu imale vode, hrane i energenata. Tokom opsade u Sarajevu je ubijeno 12.000 ljudi, među njima 1.500 djece, više od 50.000 ljudi je lakše ili teže ranjeno, a na grad je ispaljeno blizu 50.000 tona topničkih projektila.

Ipak, Sarajevo nije palo. Ključna bitka za grad i zemlju odvila se nešto manje od mjesec kasnije, 2. maja. Tada su pripadnici JNA i paravojne srpske jedinice pokušali osvojiti Sarajevo, ali u tome su ih spriječili Armija Republike Bosne i Hercegovine, teritorijalna odbrana i pripadnici MUP-a.