Po prvi put
87

SAD šalju Ukrajini municiju s osiromašenim uranijumom vrijednu stotine miliona dolara

M. G.
Bidenova administracija prvi put će poslati kontroverznu municiju za probijanje oklopa koja sadrži osiromašeni uranijum Ukrajini, prema dokumentu koji su odvojeno potvrdila dva američka zvaničnika.

Municija, koja bi mogla pomoći u uništavanju ruskih tenkova, dio je nove vojne pomoći za Ukrajinu koja će biti predstavljena u narednoj sedmici. Municija može biti ispaljena iz američkih tenkova Abrams koji će, prema informacijama od osobe upućene u situaciju, biti dostavljeni Ukrajini u narednim sedmicama.

Jedan od zvaničnika je rekao da će dolazeći paket pomoći vrijediti između 240 miliona i 375 miliona dolara, zavisno o tome šta bude uključeno.

Iako je Britanija ranije ove godine poslala osiromašeni uranijum municiju Ukrajini, ovo bi bila prva isporuka takve municije od strane SAD-a i vjerovatno će izazvati kontroverze. To slijedi raniju odluku Bidenove administracije da pruži klaster municiju Ukrajini, uprkos zabrinutostima zbog opasnosti koje takvo oružje predstavlja za civile.

Upotreba osiromašenog uranijuma u municiji izazvala je oštre debate, s protivnicima poput Međunarodne Koalicije za Zabrane Uranijskog Oružja koji tvrde da postoji opasnost po zdravlje od unošenja ili udisanja prašine osiromašenog uranijuma, uključujući rizik od karcinoma i urođenih mana kod novorođenčadi.

Kao nusproizvod obogaćivanja uranijuma, osiromašeni uranijum se koristi u municiji jer njegova izuzetna gustina omogućava projektilima da lako probiju oklop i samozapale se.

Iako je osiromašeni uranijum radioaktivan, znatno je manje radioaktivan od prirodnog uranijuma, iako čestice mogu ostati prisutne u okolini tokom značajnog vremenskog perioda.

SAD je u velikim količinama koristio osiromašeni uranijum municiju u Zaljevskim ratovima 1990. i 2003. godine te NATO bombardovanju bivše Jugoslavije 1999. godine.

Međunarodna agencija za atomsku energiju Ujedinjenih nacija (IAEA) navodi da su studije sprovedene u bivšoj Jugoslaviji, Kuvajtu, Iraku i Libanonu "ukazale da prisustvo osiromašenih uranijumskih ostataka raspršenih u okolini ne predstavlja radiološku opasnost za stanovništvo pogođenih regija."

Ipak, radioaktivni materijal može doprinijeti ogromnom izazovu čišćenja Ukrajine nakon rata. Dio zemlje već je pretrpan neeksplodiranim ubojitim sredstvima iz klaster bombi i druge municije te stotine hiljada protivpješadijskih mina.

Wall Street Journal je izvijestio sredinom juna da SAD razmatra slanje municije s osiromašenim uranijumom Ukrajini.

Nedavni paketi vojne pomoći za Ukrajinu uključivali su artiljeriju, protivavionske rakete i kopnena vozila, dok Ukrajina nastavlja svoju protivofanzivu. Reuters nije mogao utvrditi šta još sadrži paket osim ove municije.

Odobrenje za finansiranje paketa pomoći dolazi putem Predsjedničkog prava povlačenja, koje omogućava predsjedniku da tokom hitnih situacija prenosi usluge iz američkih rezervi bez odobrenja Kongresa. Materijal će dolaziti iz viška američkih zaliha.

Pomoć za sigurnost Ukrajine nakon ruskog invazije u februaru 2022. godine premašila je 43 milijarde dolara.