Hoće li Evropska unija "potegnuti" famozni Član 7. i suspendovati glasanje Mađarske u Briselu?

Tako je, sporazumom u Amsterdamu, između ostalog došlo do pravila o suspenziji glasačkih prava, koji je zatim 2009. godine, Lisabonskim sporazumom, formalizovan u Član 7. Sporazuma o Evropskoj uniji.

U ovom članu se navode koraci koji moraju biti poduzeti da bi jednoj državi bila suspendovana prava na glasanje, čime bi se suštinski ova zemlja izolovala unutar EU.

Prijetnji je bilo, ali nikada nije iskorišten

Od uvođenja ovog pravila, bilo je mnogo prijetnji iz Brisela da se iskoristi ovaj član i tako suspenduje pravo veta i glasanja jednoj državi članici.

Interesantno je da je prva prijetnja bila upućena Austriji, kada je ekstremno desničarska stranka FPO došla na vlast koalicijom sa konzervativnim OVP-om.

Tada su iz Brisela pozivali da se ukinu prava na glasanje za desničarsku vladu Austrije, ali je na kraju situacija "riješena" tako što su neke zemlje prekinule diplomatske kontakte s ovom državom.

Međutim, nakon ovog slučaja dominirale su istočnoevropske zemlje, i to primarno Mađarska i Poljska. U čak tri navrata je pokretan proces aktivacije člana 7 protiv vlade u Budimpešti, te jednom za Poljsku.

Kako se aktivira Član 7.?

Prema Sporazumu o Evropskoj uniji, razna tijela EU mogu pokrenuti aktivaciju Člana 7. To mogu uraditi Evropska komisija, Evropski parlament ili trećina država članica. Ako postoji dvotrećinska većina u EU Parlamentu, od države koja je optužena za "kršenje principa EU" očekuje se da se očituje u najvećem legislativnom tijelu bloka, koje bi onda moglo potvrditi kršenje s četiri petine glasova.

Ako se, prema ocjeni institucija EU, nastavi kršenje principa ovog bloka, država će se ponovo pozvati na odgovaranje pred Vijećem Evropske unije, na isti način kao i u prvom koraku.

U nastavku procesa, Evropsko vijeće mora donijeti jednoglasnu odluku da se ide dalje ka suspendovanju glasačkog prava, a iz ovog glasanja isključena država o čijem kršenju se raspravlja.

U slučaju jednoglasne odluke, slijedi treći korak gdje se ponovo glasa u Evropskom vijeću, a tu je sada potrebna "kvalifikovana većina." Ovom sintagmom se označava glasanje minimalno 55 posto država članica (15 od 27), a koje predstavljaju najmanje 65 posto stanovništva Evropske unije.

Mađarska ima barem jednog saveznika, barem zasad

Ako bi se unutar EU odlučili krenuti u ovaj proces, čak i uz podršku dvije trećine zastupnika u Evropskom parlamentu, problem nastaje u Evropskom vijeću i to na drugom koraku.

Naime, vlada Slovačke, koju vodi premijer Robert Fico, dijeli stavove Mađarske i vjerovatno bi uložila veto na bilo koju suspenziju ove zemlje.

Ipak, u slučaju promjene vlasti u Slovačkoj, o kojoj se sve više govori, primarno zbog Ficinih pro-ruskih stavova, Mađarska bi mogla izgubiti jedinog sigurnog saveznika i biti u riziku da izgubi svoja glasačka prava.

Vrijedi, također, istaći da ne postoji proces za izbacivanje jedne zemlje iz EU. Ako se država sama odluči na napuštanje bloka, to ima pravo kroz član 50, ali je to iskorišteno samo jednom, i to 2016. godine kada je to uradila Velika Britanija.