Nigerija: Bogata afrička zemlja koja ulazi u novu eru ratova i dubokih etničkih podjela
Zapadnoafrička zemlja se kroz historiju nekoliko puta suočavala s brojnim unutrašnjim problemima koji proizilaze iz vjerskih, ekonomskih i drugih različitosti koje u isto vrijeme predstavljaju bogatstvo, ali i veliki teret ove države. Iako je prema podacima MMF-a i Svjetske banke Nigerija najbogatija afrička država, unutrašnji problemi umnogome doprinose narušavanju stabilnosti države koja ima više od 200 miliona stanovnika.
Ideje separatizma i dalje žive na jugu
Prošlost Nigerije uistinu je specifična, a zemlja je kroz historiju prolazila kroz mnogobrojne političke krize. Prva, a ujedno i najduža kriza odnosi se na jugoistočni dio države i upravo je ovih dana problem tog dijela zemlje ponovno aktueliziran. Naime, na tom dijelu nalazi se dio države koji je tokom građanskog rata šezdesetih godina nosio ime Bijafra. Narod Igbo, koji živi na tom području, je tokom 20. stoljeća pokušavao ostvariti nezavisnost usljed sve većeg nezadovoljstva odnosom centralnih vlasti prema pripadnicima ove skupine.
Rat je trajao tri godine, a u njemu je poginulo više od dva miliona ljudi. Iako je rat okončan, njegove posljedice se osjete i danas, pa su tako u jugoistočnom dijelu države aktuelni sukobi između nigerijskih snaga i organizacije Autohtono stanovništvo Bijafre (IPOB).
Zvanični sudovi su ovu organizaciju proglasili terorističkom, a sukobi su eskalirali krajem 2020. godine, kada je lider pokreta Nnamdi Kanu objavio da će formirati Istočnu sigurnosnu mrežu (ESN) te je još jednom ponovio kako Nigerija ne želi ulagati u južni dio zemlje, što dovodi do sve većeg nezadovoljstva. Nakon formiranja ESN-a, došlo je do velikog sukoba u gradu Orlu, između zvanične vojske i separatista. Sukob je počeo krajem januara 2021. godine, a brojni članovi IPOB-a u međuvremenu su uhapšeni zbog separatističkog djelovanja.
Boko Haram sije strah na sjeveru
Pored sukoba na jugu zemlje, vlasti Nigerije imaju ogromne probleme i na sjeveroistoku, gdje je aktivna džihadistička skupina Boko Haram. Oružane grupe su u posljednjih nekoliko godina počinile brojna ubistva, a među najvećim zločinima koje su počinili džihadisti smatra se masakr u gradu Buga, gdje je ubijeno nekoliko stotina ljudi. Boko Haram je tokom 2020. godine iskoristio i preokupiranost vlasti pandemijom te je intenzivirao napade na sela i gradove na sjeveru zemlje.
Pripadnici pokreta upadali su u brojna sela, a najveći zločin počinili su u selu Koshebe, gdje je u jednom danu ubijeno 110 stanovnika. Osim ubistvima, grupa nastoji i na druge načine širiti strah te su tako u posljednje vrijeme izvršili otmicu više od 500 djece iz više gradova. Prema zvaničnim podacima, zbog aktivnosti Boko Harama, više od 2 miliona ljudi raseljeno je s područja sjevernog dijela Nigerije.
Džihadistička skupina izvršila je i nekoliko napada na većinski katolička sela, a posljednji u nizu napada dogodio se za Božić, kada je ubijeno više od 11 ljudi u selu Pami. Također, prije nekoliko dana na sjeveroistočnom dijelu zemlje policija je pronašla mrtvog svećenika, što je dodatno produbilo jaz između katoličke i muslimanske zajednice, koje su vodile sukob tokom 2010. godine.
Iako je situacija u državi dodatno otežana pandemijom, korupcijom te slabim ekonomskim rezultatima, čini se kako se predsjednik Muhammadu Buhari suočava i s problemima unutar vojnih struktura, što je prema brojnim stručnjacima još jedan razlog za narušenu stabilnost.
Buhari je nedavno smijenio 4 generala nigerijske vojske, što su mnogi protumačili kao potez očajnika koji tim želi sakriti svoje neuspjehe.
Vrlo brzo Buhari je imenovao nove generale koji slove za zapovjednike s bogatom ratnom historijom. Uprkos iskustvu, pred njima se trenutno nalaze dva izuzetno teška zadatka, a to su uspješno rješavanje sukoba na područjima nad kojima je centralna vlast u Nigeriji već odavno izgubila svaki oblik kontrole.
