Od Australije do Kanade: Koje vakcine trenutno prolaze kroz klinička ispitivanja
Prema zvaničnim podacima Svjetske zdravstvene organizacije (WHO) i Gavija, trenutno 182 vakcine prolaze kroz laboratorijska ispitivanja kao i testiranja nad životinjama. Broj onih koje su prošle kroz početna laboratorijska ispitivanja znatno je manji i, prema podacima WHO-a, na ovim ispitivanjima se trenutno nalazi ukupno 76 vakcina.
Iako zvanično postoje tri faze kliničkih ispitivanja, na stranici Gavija mogu se pronaći i vakcine koje trenutno prolaze prelazne faze između kliničkih testiranja.
U prvoj fazi najveći broj vakcina iz SAD-a
Trenutno se u ovoj fazi testiranja nalazi ukupno 25 vakcina. Prema zvaničnim podacima, najveći broj vakcina u ovoj fazi imaju laboratorije iz SAD-a, ukupno pet vakcina. Od ovog broja četiri vakcine spadaju u adenovirusne, s tim što postoje određene razlike u načinu na koji laboratorije smatraju da se ove vakcine moraju koristiti.
Naročito su interesantna razmatranja kompanije Altimmune, koja za razliku od ostalih nastoji proizvesti "vakcinu" u obliku spreja. Faza 1 kliničkog testiranja ove vakcine započela je u decembru 2020. godine. Također, od ostalih u ovoj fazi izdvaja se i kompanija Vaxart koja nastoji proizvesti vakcinu koja će imati oralnu upotrebu.
Od ostalih zemalja, Fazu 1 prolaze vakcine od Kanade pa sve do Australije, a vrijedi izdvojiti pokušaje Irana koji trenutno radi na testiranju dvije vakcine, kao i Turske koja je već najavila ulazak u drugu fazu testiranja vakcine koja se testira na Erciyes univerzitetu.
Pored toga, u Londonu prvu fazu testiranja prolazi i vakcina uglednog Imperial Collegea u Londonu, koji razvija vakcinu na bazi RNA tehnologije. Istraživači su za ovaj program dobili 41 milion funti od britanske vlade.
U januaru su iz ovog instituta obavijestili javnost kako u ovom trenutku vakcina neće prolaziti klasična ispitivanja te će fokus programa u 2021. godini biti na poboljšanju efikasnosti odgovora vakcine na razvijanje novih mutacija koronavirusa.
Naredne faze ujedno i najbrojnije
Prelazna faza iz prvog dijela kliničkih testiranja (1/2) i druga faza testiranja trenutno predstavljaju i najbrojniju kategoriju kada je riječ o testiranju vakcina. Ovu fazu testiranja, koja obuhvata i mnogo veći broj dobrovoljaca, trenutno prolazi 30 potencijalnih vakcina protiv koronavirusa.
Najveći broj vakcina u prelaznoj fazi trenutno ima Južna Koreja koja testira četiri vakcine. Također, u ovoj fazi nalaze se i vakcine evropskih laboratorija i kompanija. Tu spadaju Valneva iz Francuske, čiji su predstavnici već ranije naglasili kako očekuju odobrenje vakcine tokom 2021. godine.
Da su planovi ozbiljni, dovoljno govori podatak da Velika Britanija već planira naručiti 60 miliona doza ove vakcine. Pored Valneve, u ovoj fazi nalaze se i vakcine italijanske kompanije Takis i nizozemska vakcina koja se testira na Univerzitetu u Groningenu.
U ovim fazama testiranja nalaze se i tri vakcine na kojima trenutno rade laboratorije na Kubi. Prva kubanska vakcina u ovoj fazi jeste "Mambisa", koju kubanske laboratorije nastoje testirati u obliku spreja za nos koji će sadržavati dijelove proteina koronavirusa, ali i protein hepatitisa B koji bi također trebao stimulirati odgovor imunog sistema.
Druga kubanska vakcina "Abdala" također je uspješno prošla prvu fazu testiranja te je najavljen početak testiranja u drugoj fazi.
U drugu fazu testiranja zvanično je ušlo pet vakcina. Jedna od njih je kubanska "Soberana 2" koja se u ovoj fazi nalazi još od decembra 2020. godine. Kubanski naučnici izjavili su kako je vakcina do sad pokazala izuzetno dobre rezultate u testiranjima te su najavili kako će treća faza testiranja biti obavljena tokom 2021. godine u Iranu.
Pet vakcina uskoro u završnoj fazi testiranja
U prelaznoj kategoriji prema trećoj fazi testiranja, prema podacima Svjetske zdravstvene organizacije, trenutno se nalazi pet vakcina, a od tog broja dvije vakcine se trenutno testiraju u Sjedinjenim Američkim Državama.
U ovoj fazi nalazi se i vakcina kompanije Medicago čije finansiranje podržava i međunarodna duhanska kompanija Phillip Morris.
Treću, odnosno četvrtu fazu testiranja trenutno prolazi ukupno 16 vakcina od kojih je 12 već odobreno za upotrebu. Najveći broj vakcina koje se trenutno nalaze u trećoj fazi ima Kina, koja pored Sinovaca testira još pet potencijalnih vakcina protiv korona virusa.
Četvrta faza testiranja zapravo predstavlja dio provjere vakcine i njenog učinka nakon što je zvanično odobrena za upotrebu. Ovu fazu, prema podacima WHO-a, trenutno prolaze Moderna, AstraZeneca, Pfizer i Sinovac, kompanije čije se vakcine najviše i koriste u programima imunizacije.
Također, treba naglasiti kako su do sada kroz 3 faze testiranja ukupno odbačene samo tri vakcine od kojih dvije nisu prošle prvu fazu testiranja, dok je treća neodobrena vakcina svoj put okončala u drugoj fazi testiranja.
