Priča o švicarskom teroristi: Od sljedbenika Carlosa Šakala do CIA-inog agenta
Breguet je 12. novembra 1995. godine nestao sa broda koji je plovio Mediteranom, a dan ranije mu je odbijen ulazak u luku u Ankoni. Poznat kao politički ekstremista, u Italiji nije bio dobrodošao.
Zbog toga je bio primoran da se vrati u Grčku - svjedoci su ga u noćnim satima vidjeli na brodu. Sljedeći dan kada je brod pristao u grčkom gradu Igoumenitsa, nestao je. Nakon toga su se pojavile glasine, špekulacije o tome šta mu se desilo.
Ko je bio Breguet iz kantona Ticino koji se nalazi na jugu Švicarske, a kojeg su švicarski mediji do 2003. opisivali "vodećim teroristom"?
Rođen je 1950., odrastao je u švicarskom gradu Minusio, na obali jezera Maggiore. Kada je Narodni front za oslobođenje Palestine (PFLP) u februaru 1969. napao avion izraelske aviokompanije El Al na Ciriškom aerodromu, bliskoistočni sukob se proširio i na Švicarsku.
Dok se počiniteljima napada sudilo u švicarskom Winterthuru, Breguet se radikalizovao. Ono što se dešavalo palestinskim izbjeglicama je smatrao velikom nepravdom. Kao mnogi iz generacije iz 1968., čitao je djela revolucionara Mao Zedunga i Che Guevare. Palestinske borce je doživljavao kao avangardu na putu ka svjetskoj revoluciji.
Otputovao je 1970. u Liban u kojem je imao vojnu obuku u kampu kojim je upravljao PFLP koji ga je trebao pripremiti za misiju u Izraelu - pripremao se za bombaški napad. Meta je bio neboder Shalom, prepoznatljiva građevina u Tel Avivu i u to vrijeme najviša zgrada na Bliskom istoku.
No, Izraelci su ga uhvatili u luci u Haifi s dva kilograma eksploziva. Vojni sud ga je osudio na 15 godina zatvora, a na slobodu je pušten 1977.
Njegovo prijevremeno puštanje na slobodu je posljedica švicarskih diplomatskih aktivnosti, ali i međunarodne kampanje solidarnosti koju su podržali svjetski književni velikani poput Jean-Paula Sartra, Gunthera Grassa, Maxa Frischa i Friedricha Durrenmatta.
U društvu Šakala
Odlučan da nastavi oružanu borbu, Breguet se pridružio grupi koju je predvodio Ilich Ramirez Sanchez, poznat kao Carlos Šakal. Ovaj Venecuelanac je bio najtraženiji terorista od 1975. kada je predvodio napad na Ured država izvoznica nafte (OPEC) u Beču. Tada je za taoce imao 11 ministara.
Carlos Šakal je do kraja 70-ih formirao svoju terorističku organizaciju koja je uglavnom regrutirala bivše PFLP-ove borce i ekstremne ljevičare iz zapadnonjemačke Revolucionarne ćelije.
U društvu Šakala, Breguetovi ideali su ubrzo nestali. Šakalova grupa je zvanično bila posvećena "svjetskoj revoluciji" te je predlagala "rat protiv imperijalizma u svim njegovim oblicima" - kako je primijetila istočnonjemačka tajna policija Stasi.
No, grupa je, kako piše portal swissinfo, više ličila na bandu koja ima revolucionarni imidž. Glavni cilj joj je bio da se obogati reketiranjem, trgovinom oružjem i naručenim ubistvima uime arapskih diktatora. Šakal i njegovi prijatelji su radili i za rumunsku tajnu službu.
Njegova organizacija i ekstremna baskijska grupa ETA su izvršili bombaški napad na Radio Slobodnu Evropu (RFE) u Minhenu. Riječ je o mediju koji je vijesti emitovao i iza Željezne zavjese, što je posebno smetalo rumunskom diktatoru Nicolaju Ceauscescom.
Strogo tajni dokumenti iz istočnoevropskih arhiva i iskazi bivših saboraca su bili inkriminirajući po Bregueta. Sve ukazuje na to da je on daljinski aktivirao bombu u RFE-u i prava je sreća da niko nije poginuo.
"Breguet neće odslužiti kaznu"
Kada je pokušao izvršiti još jedan bombaški napad, ovaj put u Parizu 1982., Breguet je uhapšen. Šakal ga je pokušao osloboditi tako što je francuskom ministru unutrašnjih poslova poslao prijeteće pismo s ultimatumom. Breguetov advokat Jacques Verges je bio uvjeren.
"Vi to znate, on to zna, vlada to zna - čak i ako Breguet bude proglašen krivim, nikada neće odslužiti kaznu. To znamo. Pitanje je koliko će vremena proći prije nego što bude pušten, odnosno koliko će ljudi stradati, na šta su njegovi prijatelji upozorili francuske vlasti, dok ne budu spremni da ga puste", poručio je tada Verges.
Trebalo je proći tri i po godine, trebalo je da bude ubijeno najmanje 11 osoba, trebalo je da se rani 139 osoba do puštanja Bregueta na slobodu.
Francuska vlada je dozvolila da ultimatum istekne te da Bregueta i Magdalenu Kopp, Šakalovu suprugu, osudi na pet godina zatvora. Tvrdi se da mu je Kopp pomagala u napadu u Parizu. Tada je Šakal Francuskoj objavio sveopći rat. Desio se niz brutalnih napada u kojima je ubijen veliki broj civila.
No, francuska vlada je bila nepokolebljiva. Breguet je odslužio dvije trećine kazne, a nakon toga je deportovan u Švicarsku.
Od teroriste do CIA-inog agenta
Breguet je godinama kasnije bio svojevrsni zamjenik vođe Šakalove bande u zapadnoj Evropi. Šakal i njegovi najbliži sljedbenici morali su da se skrivaju u Damasku, jer socijalistički istočnoevropski režimi nisu mogli tolerisati njihovo prisustvo. Breguet, koji je legalno živio u Ticinu, često je sedmicama bio u glavnom sirijskom gradu.
Ono što je do sada bilo nepoznato jeste da je ovaj samoproglašeni "profesionalni revolucionar" u proljeće 1991. ušao u Američku ambasadu i ponudio da izda svoju organizaciju.
Prema dokumentima Američkog nacionalnog arhiva, Breguet je radio za CIA-u pod pseudonimom "agent FDBONUS/1". Amerikancima je za 3.000 dolara mjesečno objavio sve tajne šakalove organizacije - operativne detalje, trgovinu oružjem i mrežu podrške.
Sirijskoj vladi je u septembru 1991. bilo dosta Šakala te je njega i njegove pristalice protjerala. Putovali su iz jedne u drugu bliskoistočnu državu - jedno vrijeme su bili u Jordanu, a potom u glavnom sudanskom gradu Kartumu.
Breguet je imao ključnu ulogu u CIA-inim nastojanjima da pronađe Šakala. Američki agenti su ga 1994. konačno pronašli u njegovom utočištu u Sudanu. Uhapšen je i predat francuskoj vladi.
Šakalova osveta?
Saznanje da je Breguet završio kao američki agent baca novo svjetlo na njegov misteriozni nestanak. Da li mu je CIA pomogla da započne novi život pod novim identitetom? Njegova korisnost kao agenta možda se smanjila do jeseni 1995. Šakal i njegova desna ruka, Nijemac Johannes Weinrich, u tom trenutku su bili u zatvoru.
S druge strane, izglednim se čini i to da se Šakal osvetio Breguetu. Da li je Šakal saznao da ga je Breguet izdao te da mu se želio osvetiti, čak i iz zatvorske ćelije u Parizu? To je sasvim moguće, jer je njegova organizacija to mogla učiniti i 1995. Šakal je još imao komunikaciju s pristalicama - u Libanu su još uvijek postojale plaćene ubice koje su radile za njega.
Međutim, tadašnja švicarska tužiteljica Carla Del Ponte je pretpostavljala da je on odlučio da jednostavno nestane, piše swissinfo.
Salaha razočarali čelnici Liverpoola pa napravio potez kojeg nije pet godina
Hana Hadžiavdagić: Onima koji imaju "rezervne" države želim da barem poštuju zemlju u kojoj žive
