Rekordna godina
33

Građani FBiH u 2024. godini uplatili skoro osam milijardi KM poreza

Piše: N. Ž.
Rekordna godina za prihode od poreza u FBiH (Foto: I. Š./Klix.ba)
Foto: Porezna uprava FBiH
Porezna uprava Federacije BiH objavila je da su porezni obveznici u periodu januar – decembar 2024. godine uplatili rekordnih 7.949.633.244 KM javnih prihoda, što je u odnosu na januar – decembar 2023. godine više za 603.872.728 KM, ili za 8,22 posto.

Prema podacima iz Porezne uprave FBiH, najviše je uplaćeno u Kantonu Sarajevo i to 2.974.142.395 KM.

Nakon KS, po prihodima tokom 2024. godine, slijede Tuzlanski (1.369.145.531 KM), Zeničko-dobojski (1.003.629.815 KM), Hercegovačko-neretvanski (898.812.807 KM), Srednjobosanski (590.080.547 KM), Unsko-sanski (470.249.087 KM), Zapadnohercegovački (323.731.623 KM), Kanton 10 (148.264.160 KM), Bosansko-podrinjski (88.441.194 KM) te Posavski kanton (83.136.086 KM).

Foto: Porezna uprava FBiH
Foto: Porezna uprava FBiH

Što se tiče strukture javnih prihoda, najviše je doprinio porez na dohodak i naplata zaostalih prihoda od poreza fizičkih lica, ukupno 769.719.230 KM.

Porez na dobit i zaostali prihodi poreza na dobit pridonijeli su 668.255.153 KM, dok je porez na promet nepokretnosti i prava u javne prihode donio 97.989.453 KM.

Porez na imovinu, nasljeđe i poklon naplaćen je u iznosu 48.274.418 KM, dok su zaostali prihodi ostalih poreza pridonijeli 430.197 KM.

Značajna sredstva pridonijele su takse i naknade (759.872.120 KM), dok je od novčanih kazni inkasirano 75.165.760 KM. Članarine su pridonijele 17.205.900 KM, a ostali javni prihodi naplaćeni su u iznosu 4.231.789 KM.

Foto: Porezna uprava FBiH
Foto: Porezna uprava FBiH

U prethodnoj godini naplaćeni su doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje, zdravstveno osiguranje i doprinosi za slučaj nezaposlenosti u ukupnom iznosu 5.508.039.044 KM.

Doprinosi za PIO/MIO pridonijeli su 3.066.931.166 KM, dok su doprinosi za zdravstveno osiguranje uplaćeni u iznosu od 2.188.583.880 KM. Doprinosi za osiguranje za slučaj nezaposlenosti su tokom prethodne godine uplaćeni su u iznosu od 252.523.998 KM.

Foto: Porezna uprava FBiH
Foto: Porezna uprava FBiH

Što se tiče zaposlenosti, broj zaposlenih prema prebivalištu zaposlenika je 551.452, što je za 7.107 zaposlenih više u odnosu na podatke iz 2023. godine.

U kontekstu rodne strukture, zaposleno je nešto više muškaraca (306.389, 55,56 posto) nego žena (245.063, 44,44 posto).

Također, vrijedi istaći i da najviše zaposlenih građana s prebivalištem u FBiH ima od 36 do 45 godina, njih 156.184. Slijedi grupa od 46 do 55 godina s 135.763 zaposlenih, te grupa od 55 do 66 godina s 86.647 zaposlenih.

U grupi od 26 do 30 godina ima 65.403 zaposlenih, a u grupi od 21 do 25 godina ima 35.309 zaposlenih. Najmanje zaposlenih ima u grupi građana s više od 66 godina (5.359) i do 20 godina (5.442).

Foto: Porezna uprava FBiH
Foto: Porezna uprava FBiH

Prema podacima Porezne uprave Federacije BiH, do kraja 2024. godine instalirano je ukupno 105.663 fiskalnih uređaja, putem kojih je evidentiran ukupan promet u iznosu 68.011.111.999,22 KM.

U odnosu na 2023. godinu, broj fiskalnih uređaja je veći za 5.198, a evidentirani promet u 2024. godini je veći u odnosu 2023. godinu za 3.388.124.446,26 KM ili za 5,24 posto više.

Općina s najvećim brojem fiskalnih uređaja je Općina Centar Sarajevo na čijem području je instalirano 6.977 fiskalnih uređaja.

Općina na kojoj je evidentiran najveći ukupan promet putem fiskalnih uređaja u 2024. godini je Općina Ilidža na čijem području je evidentiran ukupan promet fiskalnih uređaja u iznosu 5.695.252.116,86 KM, što predstavlja preko osam posto učešća u ukupnom prometu čitave Federacije BiH.

Inspekcije bile aktivne tokom prethodne godine

Porezna uprava Federacije BiH je u 2024. godini izvršila 6.626 inspekcijskih nadzora u kojima je doneseno 28.968 rješenja od čega je 1.564 rješenja o dodatno utvrđenim obavezama.

Iznos dodatno utvrđene porezne obaveze po rješenjima u 2024. godini je 133.468.863 KM. Izdato je 3.756 prekršajnih naloga i izrečena novčana kazna za učinjeni prekršaj u iznosu 9.318.078 KM.

U okviru obavještajno-istražnih radnji podneseno je 48 krivičnih izvještaja (prijava) i obavijesti o počinjenom krivičnom djelu, a procjena utaje poreza po krivičnim izvještajima i obavijestima o počinjenom krivičnom djelu u 2024. godini bila je 8.406.523 KM.

Postupanja po zahtjevima tužilaštava i sudova svih nivoa bilo je 383, a po zahtjevima drugih organa vlasti 2.529 postupanja. Nadležnim tužilaštvima i drugim agencijama za provođenje zakona i drugim organima dostavljeno je 17 informacija za druga krivična djela osim poreznih krivičnih djela.

Rad poreznih ispostava

U 2024. godini u poreznim ispostavama zaprimljeno je 3.719.835 prijava. Od ukupnog broja podnesenih prijava elektronskim putem je podneseno 2.579.315 prijava što predstavlja skoro 70 posto od ukupnog broja podnesenih prijava.

U skladu sa Zakonom o Poreznoj upravi FBiH za 2024. godinu podneseno je 23.679 prijava u ime poreznog obveznika, a prema članu 36. Zakona o porezu na dohodak podneseno je 108.506 Godišnjih poreznih prijava (GPD-1051).

Od ovog broja za 18.944 porezna obveznika doneseno je rješenje o pravu na povrat poreza.

U 2024. godini izdato je 19.105 naloga za plaćanje, a iznos duga po nalogu za plaćanje je 321.400.060 KM. Porezne ispostave su u prošloj godini izdale 370.461 uvjerenje iz službene evidencije Porezne uprave.

Pored redovne naplate poreznih obaveza u skladu sa Zakonom o Poreznoj upravi Federacije BiH provodi se i prinudna naplata dužnih javnih prihoda.

U toku 2024. godine prinudnim putem naplaćeno je 147.833.657,98 KM. U 2024. godini doneseno je 49.860 rješenja po raznim osnovama.

Broj poreznih obveznika čija je imovina prodavana je 230, a vrijednost prodate imovine je 6.073.947,78 KM. Zaključeno je 308 sporazuma o odgođenom plaćanju ili plaćanju duga u ratama.

Iznos duga po zaključenim sporazumima u 2024. godini bio je 60.106.289,56 KM, a otpisana kamata prema Zakonu o visini stope otpisane kamate je 6.269.396,55 KM.