Ovo trebate znati o budžetu Bosne i Hercegovine: Koje institucije najviše troše?
U publikaciji su obrazloženi osnovni pojmovi potrebni za razumijevanje budžetiranja na državnom nivou. Između ostalog, istaknuto je koliko ima budžetskih korisnika, ko su najveći korisnici, koliko novca se troši na plate i naknade zaposlenih u javnom sektoru državnog nivoa, makroekonomske projekcije i predviđanja.
Na državnom nivou je 75 budžetskih korisnika - ministarstava, agencija, regulatornih organa, pravosudnih institucija i slično. Svi oni se finansiraju od poreza, neporeznih prihoda, transfera novca od drugih nivoa vlasti i tekuće podrške iz inostranstva. Tu je i novac kao preneseni višak sredstava iz prethodnih godina.
U deset najvećih budžetskih korisnika spadaju Ministarstvo odbrane, Uprava za indirektno oporezivanje, Granična policija, Ministarstvo vanjskih poslova, Obavještajno-sigurnosna agencija, Direkcija za koordinaciju policijskih tijela, Državna agencija za istrage i zaštitu (SIPA), Agencija za identifikacione dokumente, evidenciju i razmjenu podataka, Služba za zajedničke poslove institucija i Sud Bosne i Hercegovine.
Navedeni su u prošloj godini potrošili više od 683 miliona KM ili više od 68 posto od skoro milijardu KM budžeta. Ministarstvo odbrane je kao najveći korisnik u 2020. imalo rashode veće od 287 miliona KM.
U spomenutim institucijama se najviše trošilo na plate, pa je tako u Ministarstvu odbrane od 287 miliona KM na plate prošle godine otpalo 254 miliona KM.
Sud Bosne i Hercegovine je institucija u kojoj je 2020. najviše novca od ukupnog budžeta dato za plate. Od 16 miliona KM za plate je bilo 13 miliona KM.
U publikaciji su navedene projekcije nominalnog i realnog BDP-a u ovoj godini, sljedećoj i 2023. godini.
Nominalni BDP predstavlja zbir količina finalne robe i usluga koje su proizvele rezidentne jedinice u zemlji tokom određenog vremenskog perioda pomnožen s njihovim tekućim cijenama. Očekuje se da će nominalni BDP ove godine iznositi 4,2 posto, 2022. 4,9 posto i 2023. 4,7 posto.
Realni BDP predstavlja zbir količina finalnih dobara u stalnim (umjesto tekućim) cijenama te ukazuje na količinu proizvedenih proizvoda i usluga. Očekuje se da će realni BDP ove godine biti 3,1 posto, 2022. 3,3 posto i 2023. 3,5 posto.
Izdavanje publikacije su podržali Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH u ime Saveznog ministarstva za ekonomsku saradnju i razvoj njemačke savezne vlade u saradnji s Vladom Velike Britanije.
Malavi od američke kompanije traži čak 300 milijardi dolara za rubine izvezene posljednjih 10 godina
