SAMO SEDAM GODINA NAKON PORAZA NA KOSOVU POLJU 1396 PORAZENA SRPSKA VOSJKA RATUJE NA STRANI OSVAJACA OSMANLIJA PROTIV KRIZARA NA NIKOPOLJU (BUGARSKA).SRPSKI VOJSKOVODA STEFAN LAZAREVIC DAJE VLASISTU SESTRU OLIVERU TURSKOM OSVAJACU,SULTANU BAJAZITU I,........ Nakon poraza srpske vojske na Kosovu na Vidovdan 1389. turski sultan Bajazit I je dozvolio Stefanu Lazareviću da zadrži titulu despota, očeve zemlje i dio autonomije. Zauzvrat, Stefanova sestra Olivera se udala za Bajazita, a Stefan je plaćao danak (u zlatu, ne u krvi) Otomanskoj imperiji i bio obavezan da obezbjedi vojni kontigent koji će se boriti u sklopu Otomanske vojske kada Sultan to zatraži. Najmanje očekivana posljedica bitke na Kosovu je rađanje međusobnog poštovanja i bliskosti između Stefana i Bajazita. Ovo je dovelo do toga da je Bajazit proglasio Stefana svojim najvernijim vazalom na velikom skupu u Seru (Serres) 1393. Dijelom zahvaljujući tome, prve godine poslije Kosova Srbija provodi relativno mirno, a Bajazit nastavlja sa svojim osvajanjima na Balkanu, uglavnom u pravcu Bugarske. Bugarski gradovi padaju jedan za drugim i 1393. Turci osvajaju Nikopolj, tadašnju prestolnica bugarskog cara Ivana Šišmana. Ovim je Otomanska imperija vrlo ozbiljno pokucala na vrata prvog katoličkog kraljevstva u Evropi – Mađarske. Reakcija pape Bonifaćea IX je bila brza. On je 1394. pozvao na krstaški pohod protiv Otomanske imperije, s ciljem da se Turci izbace sa Balkana, nazad preko Bosfora i Dardanela. Iako je duh krstaških pohoda bio dobrim dijelom slomljen gubitkom Svete Zemlje u 13. vijeku, odziv je premašio sva očekivanja. 1396. u Mađarskoj se našlo oko 40 hiljada krstaša, uglavnom teških konjanika, dobro opremljenih i željnih bitke. Nacionalni sastav krstaša je bio u punom smislu riječi internacionalan: najveći dio su činili Francuzi (preciznije, ljudi Burgundije), mada se ne smije zanemariti prisustvo svih značajnijih Zapadnih sila tog vremena, u prvom redu Engleza i Nijemaca. Komanda nad krstašima je poverena sinu Vojvode od Burgundije, Žanu od Nevera. Uz njih je stajao mađarski kralj Žigmund sa oko 60 hiljada vojnika. Značajan dio Žigmundove vojske činila je lahka konjica – šekeli, uz mađarske vazale od kojih su najpoznatiji vlaški Vojvoda Mirčea i transilvanijski plemić Lacković. Na drugoj strani, upozoren sakupljanjem ovako velike armije u Mađarskoj, Bajazit naređuje utvrđivanje do tada osvojenih gradova u Bugarskoj. Nikopolj postaje važno mjesto u Bajazitovim odbrambenim planovima zbog svog odličnog strateškog položaja i jakih zidina. Komandant Nikopolja Dogan Beg dobija naređenje da brani grad do poslednjeg čovjeka, a Bajazit okuplja vojsku od oko 100 hiljada ljudi i kreće u susret krstaško-mađarskoj vojsci. Oko polovine ove vojske je činila pješadija – azapi i janičari, dok je ostatak činila konjica – akindžije kao lahka i spahije kao teška konjica. Naravno, uz kontigent od oko 15 hiljada teških srpskih konjanika predvođenih Stefanom Lazarevićem lično . Žigmund, koji je već imao iskustvo iz pograničnih sukoba sa Turcima, je želio da zauzme odbrambenu poziciju i pusti Turke da napadnu, kako bi što bolje iskoristio prednost terena. Ovo je, međutim, bilo neprihvatljivo za Žana od Nevera i krstaše – oni su insistirali da što pije, jurišem, potuku tursku vojsku. Na kraju je Žigmund morao da se složi sa taktikom ljudi koji nisu imali nikakvog iskustva ni znanja o taktikama Otomanske imperije. Kombinovana krstaško-mađarska armija je prešla Dunav početkom septembra 1396. i za relativno kratko vrijeme osvojila nekoliko slabije branjenih gradova kao što su Belogradčik, Orjahovo i Vidin. Stanovništvo većine gradova, kako muslimansko tako i pravoslavno, je masakrirano. Ove lake pobjede su rezultovale još većem samopouzdanju i bahatosti krstaša i 12. Septebra Nikopolj je opsjednut. U međuvremenu, Bajazit hita ka Nikopolju, do koga neometano stiže 24. septembra i postavlja svoj kamp na brdu nekoliko kilometara južno od grada. Koristeći standardnu istočnjačku taktiku, on utvrđuje svoj kamp i pušta krstaše da napadnu, koristeći sve prednosti svog utvrđenog odbrambenog položaja. Krstaši, naravno, nisu propustili priliku da ‘dokažu svoju hrabrost’. Bitka kod Nikopolja se odigrala u ponedeljak, 25. septembra 1396. Turska vojska je bila postavljena iza svojih utvrđenih položaja u obliku polumjeseca: centar je činila pješadija (azapi naoružani lukovima i strelama i janičari), dok su na krilima bile spahije. Ispred utvrđenih položaja turske pješadije bile su akindžije. Bajazit i njegova lična garda su zauzeli položaj iza pješadije. Stefanova konjica je ostala uz Bajazita kao rezerva. Krstaško-mađarska vojska se postavila u linijski poredak: centar su činili Žigmundovi Mađari, lijevo krilo je povjereno Mirčei i njegovim Vlasima, a desno Lackoviću i ljudima Transilvanije. Ispred njih je postavljena krstaška vojska. Žan od Nevera i krstaši nisu mogli da podnesu misao da uđu u bitku tek poslije onih koje su smatrali manje vrijednim. Maksimalno potcenivši protivnika i želeći svu slavu za sebe, krstaši su krenuli u juriš i ne obavjestivši Žigmunda. Naravno, pošto su ispalili po nekoliko strijela, akindžije su se sklonile sa puta krstaške teške konjice koja se našla u podnožju brda na kom je stajala glavnina turske vojske. Azapi su ih odmah zasuli kišom strijela. Krstaši u teškim oklopima nisu imali izbor do da se pješke popnu uz strm uspon kako bi izbjegli ‘kukavičku smrt’ – smrt od strijela. Relativno brzo su savladali uspon i stigli do, dobrim dijelom, neoklopljenih azapa. Ovo je rezultovalo probojem turskog centra, ali su se tada na njih obrušile spahije sa krila turske vojske. Uslijedio je krvav i haotičan boj. Juriš Bajazita i njegove lične garde sa samog vrha brda na premorene i dezorganizovane krstaše je bio presudan: preživjeli krstaši su se mahom dali u bijeg. Čim je čuo za ishitren napad krstaša, Žigmund im je krenuo u pomoć. Komandanti lijevog i desnog mađarskog krila, Mirčea i Lacković, su zaključili da je bitka izgubljena i napustili bojno polje. Dok je Žigmund stigao do neprijatelja, krstaši su već bili razbijeni, a azapi i janičari su zatvorili rupu u svom centru. Mađari su uspeli da nanesu velike gubitke turskoj pješadiji i da je na kraju razbiju. Upravo kada se Žigmund uhvatio u koštac sa glavninom turske konjice i ishod bitke visio o koncu, Bajazit je dao znak Stefanu: 15,000 srpskih teških konjanika je jurnulo na Mađare sa njihove desne strane. Juriš i šok su bili tako siloviti da je srpska konjica u roku od nekoliko minuta osvojila Žigmundovu ratnu zastavu. Pad kraljevske zastave je potpuno demoralisao Mađare. Žigmund je naredio povlačenje i Mađari su se u neredu, na granici bijega, i uz velike gubitke, povukli. http://www.youtube.com/watch?v=dm3hXCJjhm4 Korisni linkovi: http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Nicopolis http://www.historyofwar.org/articles/battles_nicopolis.html http://www.geocities.com/nbulgaria/bulgaria/nicop396.htm http://www.deremilitari.org/resources/sources/nicopolis.htm Literatura: Osprey - Campaign 064 - Nicopolis 1396 Aziz S. Atiya - The Crusade of Nicopolis Norman Housley - Documents on the Later Crusades, 1274-1580