Sve veći problem
37

Svemirski otpad oštetio kinesku svemirsku stanicu, astronauti obavili popravke

D. B.
Nakon što je oštećena usljed udara svemirskog otpada, astronauti su tokom dvije svemirske šetnje uspjeli "popraviti" kinesku svemirsku stanicu Tiangong.

Astronauti misije Shenzhou 17 obavili su dvije svemirske šetnje izvan svemirske stanice Tiangong u proteklom periodu, a druga od njih se dogodila 1. marta. Kineski mediji su saopćili da je došlo do manjeg i djelomičnog napajanja energijom nakon što su krhotine pogodile solarne panele stanice.

Dvije svemirske šetnje su bile uspješne, potvrdila je kineska svemirska agencija CMSA ove sedmice na konferenciji za medije, javlja kineska novinska agencija Xinhua, a sada se prave planovi za razvoj odbrane od svemirskog otpada u orbiti.

"Glavni modul svemirske stanice Tianhe je doživio djelomični gubitak napajanja energijom zbog udara svemirskih krhotina u kablove solarnog krila", navodi agencija.

Da li je riječ o mikrometeoroidima ili svemirskom otpadu koji je proizveo čovjek, zasad nije poznato, no obje vrste predstavljaju prijetnju stanici Tiangong, kao i Međunarodnoj svemirskoj stanici (ISS).

Količina svemirskog otpada nastalog ljudskom aktivnosti u svemiru raste. Američki NORAD (North American Aerospace Defense Command) prati više od 43.000 objekata u svemiru. Kada je riječ o aktivnim satelitima, u maju 2023. godine ih je bilo više od 7.500, a većina ih pripada kompaniji SpaceX, odnosno njenoj mreži Starlink.

Kontrolori ISS-a su u saradnji s NORAD-om morali skloniti stanicu s puta svemirskog otpada više od 30 puta otkako su lansirani njeni prvi moduli 1998. godine. Pravila su stroga, a manevre je potrebno obaviti ukoliko svemirski otpad uđe u "pizza box" područje veličine 4 x 50 x 5 kilometara sa ISS-om u centru.

Kineska stanica je također obavila nekoliko manevara iz istih razloga, a sada se razmatraju mjere kako bi se spriječili problemi u budućnosti. Prvi modul stanice Tiangong, koji je nazvan Tianhe, lansiran je 2021. godine.

Kinezi tvrde da imaju mogućnost preciznog predviđanja orbita te da su optimizirali procedure za upozorenja na sudar i izbjegavanje sudara u svemiru, kao i da su smanjili procent lažne uzbune za 30 posto.

Nadolazeće mjere uključuju više video nadzora za Tiangong pomoću kamere visoke rezolucije postavljene na robotsku ruku stanice, a posada misije Shenzhou 18 je dobila zadatak da postavi još ojačanja, odnosno zaštite za cijevi, kablove i ključnu opremu.

NASA radi odvojeno od Kine u svemiru još od 2011. godine i direktive poznate kao Wolfov amandman, a koja zabranjuje bilateralne sporazume i koordinaciju između NASA-e i kineskih vladinih entiteta bez izričite dozvole Kongresa.

U posljednje vrijeme NASA i Kina formiraju nezavisne koalcije za istraživanje Mjeseca. Gotovo 40 država je potpisalo NASA-in sporazum Artemis, a među najnovijim potpisnicima su Švicarska,Švedska i Slovenija. Kina radi s Rusijom, a novi partneri su im Nikaragva, Azijsko-pacifička svemirska organizacija te Arapska unija za astronomiju i svemirske nauke.