Socijalistička urbanizacija Zenice koja je trajala skoro pola stoljeća u potpunosti je promijenila izgled grada, pretvarajući ga u industrijski radnički grad čijim su horizontima dominirale visoke peći proizvodnih pogona i višespratni soliteri brojnih radničkih naselja.

Nakon što je početkom ove godine u Hrvatskoj pokrenuta priča o otvaranju dosijea iz arhiva iz vremena socijalističke Jugoslavije, čime bi, kako je najavljivano, bila stavljena konačna ocjena na pojedina historijska dešavanja iz tog perioda, mnogi su se pitali šta je sa Bosnom i Hercegovinom i otvaranjem njenih arhiva. Da li se u arhivskoj građi bivše države kriju neka senzacionalna saznanja koja mogu imati ozbiljne reperkusije i na današnji period ili su očekivanja mnogih, ipak, prevelika, samo su neka od pitanja na koja smo pokušali pronaći odgovor.

"Na ovom su mjestu srpski zločinci u noći 25/26 8. 1992. godine zapalili Nacionalnu i univerzitetsku biblioteku Bosne i Hercegovine...", natpis je koji stoji na ulazu u sarajevsku Vijećnicu, a koji bi gradske vlasti uskoro mogle promijeniti jer, kako kažu, asocira na kolektivnu odgovornost jednog naroda. Historičari se slažu s promjenom, ali šta bi moglo pisati na novoj ploči, još niko ne zna.

Historijski muzej BiH domaćin je historičarima i naučnicima drugih profila iz BiH i drugih država Evrope na prvom festivalu historije u BiH koji će naredna tri dana razgovarati o ozbiljnim temama i te teme kroz različite sadržaje (paneli, diskusije, okrugli stolovi, promocije knjiga, prezentacije, projekcije filmova) nastojati približiti široj javnosti.

Prvi festival historije u BiH, History Fest, bit će održan u Sarajevu od 2. do 4. juna pod motom "Otvorimo povijest!". Suorganizatori festivala su Udruženje za modernu historiju, Historijski muzej Bosne i Hercegovine i University Press iz Sarajeva.

Fakultet humanističkih nauka Univerziteta "Džemal Bijedić" i Muzej Hercegovine iz Mostara organizirali su naučni skup povodom sto godina od rođenja i četrdeset godina od smrti Džemala Bijedića. O životu i djelu ovog našeg političara iz perioda bivše države govorili su mnogi uglednici, naučni radnici i političari.

Drugo izdanje knjige "Džemal Bijedić politička biografija" autora prof. dr. Husnije Kamberovića i djelo grčkog historičara Ioannisa Armakolasa "Politika i društvo u Tuzli od 1992. do 1995. godine" nove su knjige Udruženja za modernu historiju koje su upravo izašle iz štampe.

Uprkos tome što se nedavno umalo "našao na ulici", Institut za istoriju Sarajevo nastavit će i ove godine rad na naučnim projektima, a možda će postati jedina naučna institucija u državi u kojoj će svi naučni saradnici biti doktori naukla.

Iako je za 6. januar bila najavljena deložacija Instituta za istoriju iz Sarajeva, koji koristi prostorije u vlasništvu Saveza sindikata BiH, to se do daljnjeg neće dogoditi. Premijer Kantona Sarajevo Elmedin Konaković je obećao privremenu pomoć i u što skorije vrijeme trajno rješenje za tu instituciju.

Jedna od najrelevantnijih naučno-istraživačkih institucija u području istorije Institut za istoriju u Sarajevu konstantnim radom ostvaruje zapažene rezultate, a naročito kada je riječ o izdavačkoj djelatnosti. Međutim, uslovi u kojima funkcionišu su veoma otežani, a prijeti im i deložacija iz zgrade čiji je vlasnik Savez sindikata BiH.