Promašila nadležnost
47

Bilsena Šahman ignorisala vlastite botove, a traži od KS da kazni portale s komentarima

Klix.ba
Foto: H. M./Klix.ba
Foto: H. M./Klix.ba
Kantonalna zastupnica SBB-a Bilsena Šahman uputila je na današnjoj sjednici Skupštine KS inicijativu Ministarstvu pravde KS da utvrdi zakonsku regulativu kojom bi se sankcionirao sadržaj na portalima, tačnije komentari čitalaca.
Naime, Šahman traži da se sankcionira bilo koji kompromitirajući i uvredljiv sadržaj na portalima te da se ograniči broj komentara čitalaca na najmanju moguću mjeru.

"Komentari čitalaca na web portalima su preuzeli i u potpunosti ovladali medijskim prostorima uništavajući novinarstvo, kulturu pisanja i čitanja, te stvarajući atmosferu mržnje i hipokrizije i na taj način doprinoseći općoj nesigurnoj atmosferi u BiH. Povjerenje građana u novinarstvo je zloupotrijebljeno kada su na scenu stupili portali, a nakon toga i komentari čitalaca bez identifikacije. Svjedoci smo da je ovaj medijski rat prerastao u rat botova autora tekstova plaćenih od pojedinaca u cilju plasiranja odgovarajućih vijesti za političke, stranačke, individualne potrebe pojedinaca", tvrdi Šahman u svojoj incijativi.

Inače, Šahman je ovu incijativu uputila isti dan kada je njen stranački kolega Dževad Poturak na otprilike istu inicijativu već dobio odgovor i to od ministrice pravde KS Lejle Brčić, a kojoj se danas ponovo obratila i Šahman.

U odgovoru ministrice Brčić stoji da ovo ministarstvo uopće nema nadležnosti za poduzimanje "normativnih aktivnosti na izmjenama zakona i drugih propisa iz nadležnosti drugih ministarstava, s obzirom na to da se predmetna problematika tretira propisima viših nivoa vlasti Krivičnog zakona FBiH, BiH, Zakona o prekršajima i dr.".

Zanimljivo je, pak, u svemu ovome da Šahman dolazi iz stranke koja je u javnosti poznata po upotrebi tzv. stranačkih botova na portalima, posebno u vrijeme predizborne kampanje.

Objašnjenja radi, stranka kojoj pripada Šahman i druge vodeće stranke poput SDA ili SDP-a kreirale su ogroman broj korisničkih profila na portalima kao što je i Klix.ba te su na određene tekstove postavljali brojne komentare u kojima s jedne strane pozitivno komentarišu svoje stranke ili kandidate, a s druge strane negativno pišu o drugima.

Tako se SBB, naprimjer, pored SDA i SDP-a, prema analizi portala Raskrinkavanje.ba, iskristalisao kao stranka s najvećim brojem takvih botova.

U periodu od 1. augusta do 27. septembra 2018. godine, prema ovoj analizi, sa 255 profila ostavljen je ukupno 18.781 komentar na ukupno 962 članka.

Pregledom sadržaja komentara utvđeno je da je 39 profila pozitivno komentarisalo SDP i njihove kandidate, 80 je ostavljalo pozitivne komentare na članke o SBB-u, dok je 136 profila pozitivno komentarisalo članke o kandidatima SDA - uključujući i članke o njihovim aktivnostima kao nosilaca javnih funkcija (za one kandidate koji već obnašaju neke javne funkcije).

Iako profila koji podržavaju SDP ima najmanje, ostavili su najviše komentara - ukupno 9.099 na 194 objavljena članka, kaže se u analizi, a slijede pristalice SBB-a sa 4.920 kometara na 583 članka, dok su profili naklonjeni SDA na 533 članka ostavili 4.762 komentara.

Uzme li se u obzir sve navedeno, postavlja se pitanje kredibiliteta same inicijative koju je danas podnijela Šahman. Naime, komentari nemaju nikakve veze s novinarstvom i informisanjem, jer se radi o subjektivnim mišljenjima čitatelja.

Treba također napomenuti da novinari i urednici ne pišu komentare ispod tekstova te se ne mogu, kao nijedan medij, smatrati odgovornim za govor mržnje koji pišu čitatelji, a u proteklom periodu obilato i stranački botovi.

S obzirom na to da mediji imaju stotine hiljada čitatelja i nekoliko hiljada komentara dnevno, nedovoljan broj ljudi, tj. kapacetiteti, jedini su razlog zašto se mediji i društvene mreže teško bore protiv govora mržnje, posebno u stvarnom vremenu.

Inače, ovo pitanje je nakon dugog vremena konačno riješeno u Evropskoj uniji.

Napomenimo i da je sve češća saradnja portala Klix.ba, državnih institucija i internet provajdera nedavno rezultirala hapšenjem čak tri osobe na području BiH, u samo pet dana, koje su pisale poruke govora mržnje u komentarima na vijesti portala.

Tako je sredinom maja uhapšen 29-godišnjak koji je u komentarima na portalu Klix.ba prijetio glavnoj tužiteljici Gordani Tadić i šefu Delegacije EU u BiH Lars-Gunnaru Wigemarku.