Uprkos reakcijama: NSRS raspravlja o deklaraciji kojom se negira Ustavni sud BiH
Inače, apelaciju o ocjeni ustavnosti Zakona o praznicima RS uputio je Ustavnom sudu BiH član Predsjedništva BiH Bakir Izetbegović. Sporan je 9. januar koji se obilježava kao Dan RS.
U Deklaraciji o kojoj će danas biti raspravljano kaže se kako je ova apelacija isključivo politički, a ne pravno zasnovan akt, čiji je prikriveni cilj negacija legaliteta i legitimiteta Republike Srpske i dejtonskog ustavno-pravnog poretka Bosne i Hercegovine.
“Narodna skupština smatra da su praznici Republike Srpske utemeljeni na načelu nediskriminacije i da ne ugrožavaju nacionalni i vjerski identitet i ravnopravnost bilo kojeg od tri konstitutivna naroda te da odgovaraju univerzalnim vrijednostima, evropskim tekovinama i iskustvima”, stoji u Deklaraciji.
Narodna skupština naglašava da je neprihvatljivo da se u postupku ocjenjivanja ustavnosti osporenih odredaba Zakona cijene politički i historijski događaji zbog kojih je 9. januar određen kao Dan Republike.
“U skladu sa prethodnim, Odluka o osnivanju Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini i Deklaracija o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine i njihova pravna dejstva, kao ni društveni i politički kontekst iz 1992. godine, ne mogu biti predmet ustavnosudske ocjene, kao ni to da se one ne mogu cijeniti sa stanovišta dejtonskog Ustava Bosne i Hercegovine koji nije postojao, pa time nije mogao ni da važi u to vrijeme, i koji je dio Opšteg okvirnog sporazuma za mir u Bosni i Hercegovini, a koji je potvrdio Republiku Srpsku i time uvažio sve okolnosti koje su nastupile do novembra 1995. godine”, dio je iz Deklaracije.
Narodna skupština smatra da nema potrebe dalje problematizovati Dan Republike, jer bi poništenje Dana Republike ustvari bilo negiranje njenog nastanka, što je za Narodnu skupštinu neprihvatljivo.
Ključni dio jeste onaj u kome se kaže da je Narodna skupština upozorava na to da neće ukidati Dan Republike čak i ako bi Ustavni sud Zakon o praznicima RS-a proglasio neustavnim. Na kraju Deklaracije, narodna skupština RS-a problematizira i samo postojanje Ustavnog suda BiH te traži zajedničko djelovanje svih zastupnika iz RS-a u institucijama BiH.
O Deklaraciji će se raspravljati kao o drugoj tački dnevnog reda sjednice, a rasprava bi trebala početi oko 13 sati.
Inzko: To je direktno kršenje Dejtonskog sporazuma
Visoki predstavnik Valentin Inzko pozvao je poslanike u Narodnoj skupštini Republike Srpske da pokažu privrženost Dejtonskom mirovnom sporazumu tako što će se suzdržati od usvajanja deklaracije kojom se negira autoritet Ustavnog suda Bosne i Hercegovine.
“Ovim se direktno krši Ustav BiH sadržan u Aneksu 4 Dejtonskog mirovnog sporazuma, koji izričito navodi da su odluke Ustavnog suda BiH 'konačne i obavezujuće'. Osim toga, nacrt deklaracije predstavlja direktno osporavanje nezavisnosti Ustavnog suda BiH, utoliko što predstavlja neprihvatljiv pokušaj Narodne skupštine RS da vrši politički pritisak na sud u odlučivanju u određenom predmetu”, navodi se u saopćenju.
Dodaje se da takvi postupci pokreću ozbiljna pitanja u vezi sa spremnošću organa RS-a da poštuju osnovne principe vladavine prava, što je u samom središtu Ustava BiH i Dejtonskog mirovnog sporazuma.
Delegacija EU: Odluke Ustavnog suda se moraju poštovati
U vezi sa planiranom raspravom u Narodnoj skupštini Republike Srpske o Nacrtu deklaracije koja se odnosi na Ustavni sud Bosne i Hercegovine, Delegacija Evropske unije i Ured specijalnog predstavnika EU dali su sljedeću izjavu:
“Evropska unija je stava da se obavezujuća i konačna priroda odluka Ustavnog suda treba uvijek poštivati u cijelosti. Pravna sigurnost, kao još jedan temeljni aspekt vladavine prava, zahtijeva od izvršnih i zakonodavnih vlasti da se istog pridržavaju tako što će provoditi sudske odluke, uključujući i odluke Ustavnog suda. U suprotnom, ne može se održati povjerenje u ustavni poredak i vladavinu prava”, stoji u saopćenju.
Delegacija EU traži od političkog establišmenta da se suzdrži od uplitanja i bilo kakvih postupaka koji potkopavaju kredibilitet, ustavnu poziciju i stabilnost Ustavnog suda, kao institucije koja garantira potpuno poštivanje vladavine prava i pravne sigurnosti, u skladu s kriterijima iz Kopenhagena za prijem u Evropsku uniju.