Želio obrazovano društvo
76

Borac za Palestinu: Ko je ubio saudijskog kralja koji je htio reformisanu i modernu državu

B.H.
Kralj Faisal, Foto: Wikicommons
Kralj Faisal, Foto: Wikicommons
Treći kralj Saudijske Arabije, Faisal, sin osnivača kraljevine Saudijske Arabije, Abdula Aziza, ubijen je 25. marta 1975. godine. Iako je bio kralj za kojeg se znalo da malo govori, smatran je za veoma sposobnog lidera.

Tog dana kralj Faisal prisustvovao je bilateralnom sastanku s kuvajtskim ministrom nafte. Kada je kralj Faisal dočekivao izaslanstvo iz Kuvajta u kraljev ured, Faisal bin Musaid, nećak kralja Faisala, iznenada je ušao u sobu za sastanke.

Faisal bin Musaid čekao je na jednoj strani sobe. Nakon što je održao sastanak i vidio gdje se nalazi Faisal bin Musaid, kralj Faisal je također odao počast mladom princu. Kralj Faisal mu je prišao i poljubio ga u glavu i nos kao tradicija dobrodošlice porodice Saud.

Nakon toga princ je stavio ruku u džep, izvadio vatreno oružje i tri puta pucao u glavu kralja Faisala. Ahmed bin Abdul Wahab, osoba koja je bila u pratnji kralja Faisala, pohrvao se s princom i uzeo mu pištolj. Princa Faisala bin Musaida kasnije je uhapsila vojska.

U međuvremenu je kralj Faisal prebačen u centralnu bolnicu u Rijadu. Oko 14 sati po vremenu u Rijadu, radio stanica Rijad je objavila da je kralj Faisal preminuo.

Brzo nakon hapšenja princa Faisal bin Musaida pokrenuta je istraga o ovom ubistu. Unutar 16 sedmica saudijske sigurnosne vlasti provele su dubinsku istragu i nisu pronašle dokaze zavjere u ubistvu.

Kraljevska porodica je saopćila da je princ Faisal imao mentalnu bolest. Međutim, grupa medicinskih stručnjaka, kako je tada izvijestio The New York Times, govorila je drugačije. Rekli su da je princ Faisal, kada je prošao kraj zaštitara prije nego što je ubio kralja Faisala, bio u zdravom stanju.

Ubica kralja, princ Faisal bin Musaid Al Saud
Ubica kralja, princ Faisal bin Musaid Al Saud

Istraga se protezala na aktivnosti princa Faisala i prati njegove kolege dok je studirao u SAD-u, prvo na Univerzitetu Colorado, a potom na Kalifornijskom Univerzitetu u Berkeleyju. U istrazi je otkriveno da je princ Faisal jednom bio uhapšen pod optužbom da je prodavao LSD. Izneseno je nekoliko optužbi u vezi s motivom za ubistvo kralja Faisala, od uskraćivanja novca, zbog ljubavnih problema, do optuživanja princa Faisala da je izraelski obavještajni agent Mossada.

Rođen 14. aprila 1906. Faisal bin Abdul Aziz Al Saud dobio je titulu čovjeka godine prema izboru časopisa TIME. Kasnije će provesti reforme koje su uključivale politiku panislamizma, antikomunizma i propalestinske politike. Osim toga, kralj Faisal bio je poznat i kao osoba koja je modernizirala obrazovne institucije u Saudijskoj Arabiji. Obrazovanje je bilo jedan od glavnih fokusa kralja Faisala u razvoju arapske zemlje.

Kralj Faisal gledao je na obrazovanje kao na glavni put u formiranju snažne države. Kralj Faisal napravio je velike promjene u obrazovanju u Saudijskoj Arabiji. Nakon što je stupio na prijestolje, kralj Faisal je počeo donositi politiku povećanja budžeta za troškove obrazovanja i davati stipendije svakom Saudijcu koji želi studirati.

Kralj Faisal i njegova supruga Iffat započeli su kampanju za obrazovanje žena 1962. godine. Kroz posebnu školu koju je napravio pod nazivom Dar al-Hanan, kralj Faisal i njegova žena Iffat napravili su prototip moderne ženske škole. Godine 1964. oko milion saudijskih rijala potrošeno je na razvoj škole Dar al-Hanan.

U vrijeme Faisalova ubistva zalagao se za energetski embargo OPEC-a za SAD i njegove saveznike zbog njihove upletenosti u arapsko-izraelski rat, što je izazvalo katastrofalnu energetsku krizu.

Samo dvije godine kasnije, kada je kralja Faisala naslijedio njegov daleko konzervativniji brat Khalid, koji se Faisalu suprotstavljao u svakom pogledu, sve je vraćeno na početne postavke.

Mnogi su iznosili teorije da su SAD, a posebno CIA, bile umiješane u njegovo ubistvo, posebno u političkoj klimi 1970-ih, no zvanična istraga je pokazala da nije. Šta god se zapravo dogodilo, sa sigurnošću se može reći da bi Saudijska Arabija izgledala potpuno drugačije da je Faisal poživio.