Tvrdolinijska vladavina sadašnjih i bivših lidera, uključujući Viktora Orbana u Mađarskoj, Donalda Trumpa u SAD-u i Recepa Tayyipa Erdogana u Turskoj, doprinijela je padu uočenom u posljednjih nekoliko godina.
“U Mađarskoj, Poljskoj, Turskoj, Slovačkoj, Izraelu i Sjedinjenim Državama, samo da navedemo najpoznatije primjere, eroziju demokratskih normi osmislili su lideri koji tvrde da govore u ime i sa autoritetom ljudi”, upozorava se u novom izvještaju.
IDEA-in izvještaj bazira svoju analizu na 173 države i uzima u obzir 17 metrika u rasponu od građanskih sloboda preko nezavisnosti pravosuđa do vjerodostojnih izbora do vladavine prava, koristeći najnovije brojke iz 2022. Na pad demokratičnosti je utjecao niz indikatora, a najčešći su vladavina prava i sloboda štampe.
Evropa i dalje ostaje region sa najboljim učinkom na svijetu, no došlo je do zabrinjavajućeg pogoršanja nekih od dugogodišnjih visokih performansi u regiji.
Neke od ovih demokratija su doživjele pad u nizu pokazatelja u proteklih pet godina, uključujući Njemačku, gdje su vjerodostojni izbori bili poremećeni izazovima kao što su slab nadzor i pitanja finansiranja kampanja, i Austriju, gdje su vladavina prava i građanske slobode zabilježile pad zbog zloupotrebe javnih sredstava, a došlo je i do pogoršanja slobode izražavanja i slobode štampe nakon nastojanja bivše vladajuće elite da izvrši utjecaj na medije.
Bjelorusija, gdje se predsjednik Aleksandar Lukašenko donedavno često nazivao posljednjim diktatorom Evrope, se, zajedno s Azerbejdžanom, Rusijom i Turskom, još više udaljila od regionalnog mejnstrima, što je vjerovatno predviđalo povratak nedemokratskih političkih blokova na kontinent.