Lider Al-Kaide
310

Deset godina od smrti Osame Bin Ladena: Po čemu pamtimo najpoznatijeg svjetskog teroristu

S. M.
Osama bin Laden
Osama bin Laden
Navršilo se tačno deset godina od ubistva Osame Bin Ladena, lidera Al-Kaide, panislamističke organizacije, koja je pod njegovim vodstvom, između ostalog, izvršila napad na Svjetski trgovački centar 11. septembra 2001. godine tokom kojeg je stradalo 3.000 ljudi.

Osama bin Laden rođen je 1957. godine u Rijadu u Saudijskoj Arabiji. Otac mu je bio milijarder Muhammed bin Awad bin Laden vlasnik građevinske kompanije, blizak Saudijskoj kraljevskoj porodici. Bin Laden je odbacivao sekularizam, socijalizam, pan-arabizam i demokratiju, zalažući se za uspostavljene teokratske islamske države. Osim toga, bio je antisemita, često upućujući poruke mržnje protiv Jevreja.

Godine 1979. godine odlučio je da se pridruži islamskom teologu i jednom od osnivača Al-Kaide Abdullahu Azzamu u Pakistanu. Do 1984. godine, Bin Laden i Azzam osnovali su Maktab al-Khidamat, koji je usmjeravao novac, oružje i borce iz cijelog arapskog svijeta u Afganistan u borbi protiv SSSR-a. U to vrijeme Sjedinjene Američke Države pomagale su mudžahedine u ratu s Sovjetima.

Zajedno sa nekoliko drugih islamističkih lidera 1988. godine osnovao je Al- Kaidu, obilato je pomažući novcem kojeg je naslijedio nakon smrti oca, u želji da borbu mudžahedina u Afganistanu izveze u druge države islamskog svijeta. Nakon povlačenja Sovjeta iz Afganistana, dočekali su ga kao heroja u Saudijskog Arabiji, u kojoj je podržavao opozicione frakcije, smatrajući da Saudijska Arabija treba prekinuti savezništvo s SAD-om.

Godine 1990. FBI je otkrio prve terorističke planove članova Al-Kaide, koji su namjeravali minirati nebodere u New Yorku, što je bio jasan znak širih aktivnosti grupe. Nakon što je protjeran iz Saudijske Arabije, 1992. godine prebacio se u Sudan. Uživajući podršku vlasti, nastavio je širiti utjecaj Al-Kaide investirajući u infrastrukturu, agrikulturu i biznis, ali i terorističke kampove u sudanskoj pustinji. Radnike koje je zapošljavao dijelom su bili njegovi saborci iz Afganistana.

Pod pritiskom Saudijske Arabije, Egipta i SAD-a, Bin Laden je 1996. godine napustio zemlju vrativši se u Afganistan, te je iste godine proglasio rat Sjedinjenim Američkim Državama. U kratkom roku, uz pomoć donatora iz Afganistana i Pakistana, uspio je preuzeti aviokompaniju Ariana, koja je prevozila mudžahedine, oružje, novac i drogu preko Ujedinjenih Arapskih Emirata i Pakistana.

Prvi teroristički napad Al-Kaida je izvela u decembru 1992. godine na hotel Gold Mihor u Adenu ubivši dvoje ljudi. Takvu praksu, Al-Kaida je opravdala fetvom izdatom od Mamdouha Mahmuda Salima, jednog od osnivača organizacije, u kojoj je stajalo da će nevino ubijeni tokom terorističkih napada, u slučaju da su muslimani, završiti u Dženetu, a nevjernici ili loši ljudi u Džehenemu.

Napad na Svjetski trgovački centar 11. septembra 2001. godine koji je izvela Al-Kaida, Bin Laden je u početku negirao, da bi 2004. godine rekao da je on lično inicijator.

"Bog zna da nam nije palo na pamet napasti Tornjeve, ali nakon što je situacija postala nepodnošljiva, a svjedoci smo nepravde i tiranije američko-izraelskog saveza protiv našeg naroda u Palestini i Libanonu, razmišljao sam o tome. A događaji koji su me direktno pogađali desili su se 1982. i događaji koji su uslijedili, kada je Amerika dopustila Izraelcima da napadnu Liban, uz pomoć Šeste američke flote. Dok sam gledao uništene tornjeve u Libanonu, palo mi je na pamet da na isti način kaznim nepravedne, uništiti Tornjeve u Americi kako bi mogli okusiti nešto od onoga što kušamo i zaustaviti ubijanje naše djece i žena", rekao je tom prilikom Bin laden.

Američke vlasti su ubrzo podigle optužnicu protiv lidera Al-Kaide, te je on postao 456. osoba koja se našla na listi deset najtraženijih američkih bjegunaca. Osim toga, SAD-e su ponudile nagradu od 25 miliona dolara onome ko bi dao informaciju o lokaciji Bin Ladena koja bi dovela do hapšenja ili smrti.

Nakon što je izabran za američkog predsjednika 2008. godine Barack Obama je obećao da će Bin Laden biti ubijen, a Al-Kaida "uništena". Tri godine kasnije on je naredio tajnu operaciju hapšenja ili ubijanja Bin Ladena, te je na današnji dan prije deset godina lider Al-Kaide ubijen u Abbottabadu u Pakistanu od strane američkih specijalnih snaga.

Ni deset godina nakon smrti Bin Ladena, vjerski radikalizam, konzervatizam i isključivost ne čine se slabiji u društvima koja su ekonomski i politički u trajnoj krizi, kao što je bilo primjetno u sirijskom ili iračkom ratu, već se samo pojavljuju u različitim formama.