Dvogodišnje istraživanje
32

Izvještaj historičara: Francuska odgovorna za genocid u Ruandi, ali nije bila saučesnik

V. K.
U Ruandi tokom 1994. godine ubijeno više od 800.000 ljudi (Foto: EPA-EFE)
U Ruandi tokom 1994. godine ubijeno više od 800.000 ljudi (Foto: EPA-EFE)
Komisija za istraživanje genocida u Ruandi, čiji su članovi većinom historičari, saopćila je rezultate dvogodišnjeg istraživanja čiji je fokus bio na istraživanju uloge Francuske u genocidu u Ruandi 1994. godine.

Komisija koju čini 15 članova, podnijela je izvještaj u kojem se navodi da Francuska snosi tešku odgovornost za genocid u Ruandi u kojem je ubijeno više od 800.000 pripadnika Tutsi zajednice.

Odgovornost Francuske u ovom kontekstu, ogleda se u presporoj reakciji tadašnjih francuskih zvaničnika na dešavanja u Ruandi 1994. godine.

Također, u izvještaju se navodi kako je Francuska "bila slijepa" na pripreme ekstremista Hutu zajednice koji su se mjesecima ranije pripremali za izvršenje genocida.

Izvještaj posebno obrađuje ulogu tadašnjeg predsjednika Francuske Francoisa Mitterranda. U izvještaju se upravo francuski predsjednik najviše spominje kao razlog neuspjeha francuske politike prema tada aktuelnim političkim problemima u Ruandi.

Uloga Francuske u genocidu u Ruandi najviše se promatrala kroz kontroverznu vojnu operaciju organizovanu u junu 1994. godine, a koja je trala do augusta. Misija je kontroverzna najviše iz razloga što se nakon njenog okončanja spominjala aktivna potpora Francuske etničkoj skupini Hutu koja je počinila genocid.

Ipak, podaci koje je objavila petnaestočlana komisija na čelu sa Vincentom Duclertom ukazuju na činjenicu da Francuska iako snosi odgovornost za dešavanja, nije bila saučesnik u genocidu nad Tutsijima te da nije pružala aktivnu podršku zajednici Huti u činjenju zločina.

Nakon objavljenog izvještaja, zvaničnici Ruande su izjavili kako ovaj korak predstavlja značajan pomak u relaksaciji odnosa između Ruande i Francuske te da objavljeni podaci približavaju obje države konačnom cilju, a to je otkrivanje prave istine o ratnim dešavanjima u Ruandi.

Rad Komisije odobrio je i sam predsjednik Francuske Emmanuel Macron koji je još u maju 2019. godine tražio da se ispitaju dešavanja u Ruandi u periodu od 1990. do 1994. godine.

Kako su naveli iz Macronovog kabineta, ovaj korak je neminovan ukoliko Francuska želi unaprjeđenje odnosa sa Ruandom ali i sa drugim afričkim državama sa kojima Francuska ima historijsku poveznicu.