Kako su ratovi u bivšoj Jugoslaviji zauvijek promijenili Njemačku i njenu vojsku
Devedesete bile ključni period za vanjsku i sigurnosnu politiku Njemačke, tokom kojeg je njen međunarodni položaj preoblikovan. Nakon ponovnog ujedinjenja, Njemačka je povratila svoj strateški položaj centralne sile u Evropi, ali je istovremeno odlučila da se distancira od svoje prošlosti.
Svojim djelovanjem, Njemačka je željela da podrži proces ujedinjenja Evrope, uključujući Rusiju, centralnu i istočnu Evropu, prenosi DW.
Istovremeno, Njemačka je postepeno preuzimala veću ulogu vodstva u Evropi, iako je ostala čvrsto povezana sa Francuskom, s kojom je uspostavila savez 1963. godine. Njen angažman u međunarodnim pitanjima odbrane i sigurnosti bio je najviše motivisan reakcijom na krize i konflikte.
Godine 1991. Evropu je ponovno zahvatio rat
Rat se ponovno vratio u Evropu 1991. godine nakon agresije Jugoslovenske narodne armije (JNA) pod srpskim vodstvom protiv Slovenije i Hrvatske. Međunarodni angažman, vođen pretežno od strane Zapada, s ciljem okončanja sukoba u Jugoslaviji, postao ključni pokretač transformacije Bundeswehra. Ova transformacija je uključivala prelazak Bundeswehra iz uloge odvraćanja u sukobu Istok-Zapad u aktivnu vojsku koja se direktno angažuje u borbenim operacijama.
Michael Stack, politolog i profesor na univerzitetu u Hamburgu, napominje da su tokom osamdesetih godina, nakon smrti Josipa Broza Tita, zapadni stručnjaci često predviđali raspao Jugoslavije kao mogući scenario, uključujući i rizik od nasilnog eskalacije. Međutim, ta dešavanja su bila zasjenjena prijelomnim događajima u Sovjetskom Savezu i širem Istočnom bloku.
Kada je raspada Jugoslavije zaista došlo, međunarodna zajednica se pokazala nedovoljno pripremljenom za takvu situaciju. Diplomatski napori su bili nedovoljni, a mirovne misije poput Plavih šljemova nisu uspele donijeti značajne promjene.
Prekretnica za njemačku politiku i Bundeswehr dogodila se 1994. godine.
Međunarodni akteri su postepeno morali povećavati opseg i intenzitet vojnog angažovanja kao odgovor na nasilje koje je srpsko rukovodstvo pod Miloševićevim vodstvom brutalno sprovodilo, uključujući strategiju etničkog čišćenja.
NATO je, kako se navodi, dobio novu zadaću. Iako Bundeswehr nije bio uključen u Plave šljemove, gotovo od samog početka je učestvovao u operacijama Alijanse. No, za to su prvo morali biti postavljeni politički i pravni temelji. Nakon što se Zapadna Njemačka pridružila UN 1973. godine, Berlin je održavao stav da Bundeswehr može samo braniti teritorij NATO-a.
Stack navodi da je prekretnica došla s presudom od 12. jula 1994. kada je Savezni ustavni sud otvorio put širokom spektru njemačkih vojnih misija u inostranstvu.
Prestanak važenja Kolove doktrine
Kolova doktrina, koja je zabranjivala Bundeswehru sudjelovanje u zemljama koje je nacistički Wermacht okupirao tijekom Drugog svjetskog rata, "više nije mogla opstati." Umjesto toga, vojne akcije Njemačke na Balkanu postale su instrumentom kako bi Njemačka postigla ravnopravno mjesto u sigurnosnoj politici uz SAD, Francusku i Veliku Britaniju.
Njemačka se tokom misija na Balkanu razvila od sudionika na rubu vojnih događaja do značajnog diplomatskog i vojnog aktera, posebno u kosovskom sukobu.
Stack navodi da uprkos velikom angažmanu Europske unije i NATO-a u Bosni i Hercegovini i na Kosovu, tamo nema više rata, ali nema ni trajnog mira.. Stoga je još jedna lekcija koju je Bundeswehr naučio iz balkanskog iskustva, "da se kod početka inostranih misija moraju pažljivo razmotriti granice njihove učinkovitosti."
