"Charlemagne"
60

Vladao od Španije do Bosne: Ko je bio slavni kralj koji se smatra ocem Evrope

B. H.
Foto: World History Encyclopedia
Foto: World History Encyclopedia
Karlo Veliki, također poznat kao Charlemagne, bio je slavni franački kralj koji je došao na vlast u kasnom 8. stoljeću i postao jedna od najznačajnijih figura u evropskoj historiji.

Često ga se naziva ocem Evrope zbog njegove uloge u ujedinjenju velikog dijela kontinenta pod njegovom vladavinom i zbog promicanja kulturnih i intelektualnih dostignuća.

Rođen 742. godine, Karlo Veliki bio je najstariji sin kralja Pipina Malog i njegove žene Bertrade od Laona. Nakon Pipinove smrti, Karlo Veliki i njegov brat Karloman naslijedili su očevo kraljevstvo, ali su napetosti između njih dvojice na kraju dovele do Karlomanove smrti 771. godine, ostavljajući Karla Velikog kao jedinog vladara Franaka.

Karta carstva Karla Velikog za vrijeme njegovog najvećeg obima
Karta carstva Karla Velikog za vrijeme njegovog najvećeg obima

Vladavina Karla Velikog bila je obilježena vojnim pohodima koji su njegovu vlast proširili na veći dio zapadne Evrope, uključujući današnju Francusku, Njemačku i Italiju, ali i prostore današnje zapadne Bosne, Hrvatske, Mađarske i Češke. Porazio je Langobarde 774. godine i preuzeo kontrolu nad Italijom, a na Božić 800. godine papa Lav III. ga je okrunio za Rimskog cara, što je prvi put da je zapadnoeuropski vladar nosio tu titulu od pada Rimskog Carstva u 5. stoljeću.

No naslijeđe Karla Velikog proteže se dalje od njegovih vojnih osvajanja. Bio je veliki pokrovitelj umjetnosti, a njegova je vladavina obilježila je preporod umjetnosti i nauke u Evropi. Osnovao je škole i bibiloteke, te je pozivao učenjake iz cijele Evrope na svoj dvor u Aachenu, gdje je poticao proučavanje klasičnih tekstova i razvoj novih ideja.

Karlo Veliki je također bio pobožni kršćanin i radio je na širenju kršćanstva u svom carstvu. Utemeljio je mnoge crkve i samostane, te je i sve svoje bogatstvo na kraju ostavio upravo crkvi.

Možda je jedno od najvećih postignuća Karla Velikog bilo njegovo zagovaranje za zajednički jezik, što je na kraju dovelo do razvoja modernog francuskog, njemačkog i talijanskog. Poticao je korištenje latinskog kao zajedničkog jezika učenja i komunikacije, a također je podržavao razvoj narodnih jezika.

Bista Karla Velikog, remek-djelo kasnogotičke umjetnosti
Bista Karla Velikog, remek-djelo kasnogotičke umjetnosti

Ipak ono što je zanimljivo je činjenica da Karlo Veliki nikada nije u potpunosti savladao pisanje. Cijeli život je pokušavao usavršiti svoj rukopis koji nikada nije poprimio obrise ozbiljne pismenosti.

Karlo Veliki je umro 814. godine, ostavljajući za sobom nasljeđe koje će oblikovati tok evropske historije u nadolazećim stoljećima. Njegovo će se carstvo s vremenom raspasti na odvojena kraljevstva, ali će njegova kulturna i intelektualna postignuća nastaviti utjecati na evropsku misao i kulturu u nadolazećim stoljećima, tako da je za moge i dan danas Karlo Veliki simbol evropskog jedinstva.