Zanimljivi podaci
10

Znate li koje zemlje Evropske unije recikliraju najviše otpada?

A. Ku.
© Shutterstock
© Shutterstock
Prosječan stanovnik Evropske unije proizveo je 4,8 tona otpada 2020. godine, ali je samo 38 posto reciklirano.

U 2020. godini ukupan otpad koji u EU stvaraju sve ekonomske aktivnosti i domaćinstva iznosio je 2.154 miliona tona, odnono 4.815 kg po osobi. Domaćinstva su proizvela samo 9,4 posto od ukupnog otpada.

Građevinarstvo (37,5 posto) i vađenje ruda i kamena (23,4 posto) su u velikoj mjeri odgovorni za proizvedeni otpad, stvarajući preko 60 posto ukupnog otpada u EU.

Njemačka sa 400 miliona tona i Francuska sa 310 miliona tona najviše su doprinijele ukupnoj količini otpada proizvedenog u EU. Od 2020. godine ove dvije zemlje su odgovorne za jednu trećinu otpada u EU sa 19 i 14 posto.

Velika Britanija (282 miliona tona), bivša članica bloka, proizvela je treću najveću količinu otpada, a slijede Italija (175 miliona tona) i Poljska (170 miliona tona).

Tretman otpada dijeli se u dvije kategorije: recikliranje i odlaganje koje obuhvata deponiju i spaljivanje.

Eurostat je utvrdio da je 39,9 posto tretiranog otpada reciklirano, 12 posto zatrpano, a udio povrata energije iznosi 6,5 posto. Stopa recikliranja značajno je varirala od 5,2 posto u Rumuniji do 83,2 posto u Italiji.

Stopa recikliranja bila je viša od prosjeka EU u Francuskoj (54,2 posto) i Njemačkoj (44 posto), koje su dvije vodeće zemlje po najvećim količinama proizvedenog otpada.

Udio reciklaže u ukupnom tretmanu otpada bio je znatno niži u Finskoj (9,5 posto), gdje je generirani otpad po glavi stanovnika bio najveći među svim državama članicama EU.

Zašto su podaci o reciklaži u evropskim zemljama toliko različiti? Glavni razlog velikog kontrasta u udjelu reciklaže svodi se na ekonomske aktivnosti koje stvaraju otpad.

Domaćinstva su proizvela 9,4 posto ukupnog otpada u 2020. godini (Foto: EPA-EFE)
Domaćinstva su proizvela 9,4 posto ukupnog otpada u 2020. godini (Foto: EPA-EFE)

U 2020. godini udio rudarstva i kamena u ukupnom otpadu iznosio je 75 posto u Finskoj, 77 posto u Švedskoj i 84 posto u Rumuniji. Neke od najvećih poznatih rezervi minerala u EU koje se koriste za baterije i druge proizvode nalaze se u Finskoj gdje postoji oko 40 operativnih rudnika koji proizvode nikl, cink, litijum, kobalt i zlato.

U 2021. godini gotovo polovina (49,6 posto) komunalnog otpada reciklirano je u EU. Njemačka je imala najveću stopu recikliranja komunalnog otpada i to 71,1 posto.

Osim Njemačke, još šest zemalja EU imalo je više stope recikliranja od prosjeka EU: Austrija, Slovenija, Holandija, Luskemburg, Belgija i Italija.

Francuska, Velika Britanija i skandinavske zemlje imaju niže stope recikliranja od prosjeka.

Prema EEA, zemlje koje imaju bolje rezultate u pogledu reciklaže imaju širi raspon mjera u odnosu na one sa nižim stopama recikliranja.

To uključuje zabranu odlaganja na deponijama biorazgradivog otpada ili neobrađenog komunalnog otpada i obavezno odvojeno prikupljanje vrsta komunalnog otpada, posebno biootpada.

Najveće zemlje također imaju ekonomske instrumente kao što su takse na deponije i spaljivanje, te naknade za sakupljanje otpada koje snažno podstiču recikliranje.

EEA je također otkrila da su visoki nivoi nacionalne ekološke svijesti doprinijeli visokim stopama recikliranja.