Misteriji svemira
20

Novi snimci teleskopa James Webb podržavaju ranija kontroverzna otkrića o formiranju planeta

Piše: D. B.
Američka svemirska agencija je saopćila da je pomoću svemirskog teleskopa James Webb oko starih zvijezda uspjela snimiti diskove koji formiraju planete, a ovi snimci bi mogli izazvati teorijske modele o tome kako se planete mogu formirati. Novi snimci podržavaju ranija kontroverzna otkrića teleskopa Hubble, koja nisu mogla biti potvrđena do sada.

Novi detaljni snimci su nastali iz Malog Magelanovog oblaka, susjedne patuljaste galaksije našem Mliječnom putu. Teleskop Webb je bio posebno fokusiran na klaster nazvan NGC 346, za koji u NASA-i kažu da je dobar pokazatelj "sličnih uslova u ranom, udaljenom svemiru", a kojem nedostaju teži elementi tradicionalno povezani s formiranjem planeta. Webb je uspio snimiti spektre svjetlosti, koji sugerišu da protoplanetarni diskovi još uvijek postoje oko tih zvijezda. To je suprotno prethodnim vjerovanjima da oni nestaju za nekoliko miliona godina.

"Hubbleove opservacije klastera NGC 346 iz sredine 2000-tih otkrile su mnogo zvijezde stare između 20 i 30 miliona godina, za koje se čini da još uvijek imaju diskove koji formiraju planete", navodi NASA. Bez detaljnijih dokaza, ta ideja je bila kontroverzna. Međutim, teleskop James Webb je popunio te detalje sugerišući da diskovi u našim susjednim galaksijama imaju mnogo duži vremenski period za skupljanje prašine i plina, koji čine osnovu nove planete.

Govoreći o tome zašto ti diskovi mogu opstati, iz NASA-e kažu da naučnici imaju dvije moguće teorije. Jedna govori da "radijacijski pritisak" izbačen iz zvijezda u klasteru NGC 346 samo treba više vremena da rasprši diskove koji formiraju planete. Drugi kaže da veći oblak plina, koji je neophodan za formiranje "zvijezde nalik Suncu" u okruženju s manje teških elemenata, prirodno proizvodi veće diskove, kojim je potrebno više vremena da nestanu.

Koja god teorija bila tačka, novi snimci su prelijep dokaz da još uvijek u potpunosti ne razumijemo kako nastaju planete.