Nastavlja s otkrićima
27

Teleskop James Webb snimio pojaseve asteroida izvan Sunčevog sistema

D. B.
Na udaljenosti od 25 svjetlosnih godina od Zemlje nalazi se Fomalhaut, jedna od najsvjetlijih zvijezda na noćnom nebu. Fomalhaut sistem privlači pažnju astronoma desetljećima, no oni ga tek sada bolje razumiju zahvaljujući svemirskom teleskopu James Webb.

U istraživanju objavljenom u časopisu Nature Astronomy, grupa naučnika sačinjena uglavnom od astronoma s Univerziteta Arizona i NASA-inog Laboratorija za mlazni pogon tvrdi da je sistem Fomalhaut daleko kompleksniji u odnosu na prethodne procjene.

Od 1983. godine astronomi znaju da je Fomalhaut star 440 miliona godina okružen prašinom o krhotinama, no oni nisu očekivali da postoje tri različita polja krhotina oko zvijezde. Jedan od njih, koji je najbliži Fomalhautu, sličan je pojasu asteroida u našem Sunčevom sistemu, no mnogo je širi od očekivanog. Kako piše New Scientist, Fomalhautov unutrašnji asteroidni pojas proteže se od oko sedam astronomskih jedinica od zvijezde do oko 80 astronomskih jedinica. To je oko 10 puta šire u odnosu na očekivanja astronoma kada je riječ o unutrašnjom asteroidnom pojasu.

Međutim, to ipak nije nainteresantnija karakteristika sistema Fomalhaut. Izvan njegovog unutrašnjeg asteroidnog pojasa se nalazi drugi pojas krhotina koji je naget 23 stepena u odnosu na sve ostalo u orbiti zvijezde.

"Ovo je zaista unikatan aspekt sistema", rekao je Andras Gaspar za Science News, vodeći autor istraživanja. On je dodao da bi nagnuti pojas mogao biti rezultat postojanja planeta u orbiti Fomalhauta koje astronomi još nisu otkrili.

"Pojasevi oko Fomalhauta su neka vrsta misterije. Gdje su planete? Mislim da nije pogrešno reći da postoji zaista interesantan planetarni sistem oko zvijezde", kazao je George Rieke, jedan od astronoma koji su učestvovali u istraživanju.

Međutim, to nije sve. Još dalje od Fomalhauta nalazi se vanjski prsten krhotina sličan Kuiperovom pojasu našeg Sunčevog sistema. Uključuje značajku koju su Gaspar i njegve kolege nazvali Veliki oblak prašine. Nije jasno je li ova značajka dio sistema Fomalhaut ili je nešto što svijetli dalje od njega, no astronomi sumnjaju da se formirala kada su se sudarile dvije svemirske stijene široke više od 640 kilometara. Gaspar i društvo smatraju da bi oko Fomalhauta mogle orbitirati još tri ili čak više planeta veličine Urana i Neptuna. Oni trenutno analiziraju fotografije teleskopa James Webb koje bi mogle otkriti postojanje tih planetoida.