Na najvišoj lokaciji
30

U Čileu otvoren opservatorij na visini od 5.640 metara

D. B.
Novi teleskop, koji je izgrađen na najvišoj nadmorskoj visini, zvanično je otvoren u Čileu.

Opservatorij Atacama, koji pripada Univerzitetu u Tokiju i poznat je kao TAO, prvobitno je osmišljen prije 26 godina kao način za proučavanje evolucije galaksija i egzoplaneta. Smješten je na visokoj planini Cerro Chajnantor u čileanskim Andima na visini od 5.640 metara. Riječ je o lokaciji velike nadmorske visine, rijetke atmosfere i višegodišnje sušne klime, što su uslovi smrtonosni za ljude, no idealni za pozicioniranje infracrvenih teleskopa kao što je TAO, jer se opservacijska preciznost oslanja na nizak nivo vlage, što Zemljinu atmosferu čini "providnom" u infracirvenim valnim dužinama.

Profesor s Univerziteta u Tokiju Yuzuru Yoshii je rekao da je izgradnja teleskopa na vrhu planine Chajnantor predstavljala ogroman tehnički i politički izazov. On je predvodio projekt TAO od 1998. godine te se povezao s autohtonim narodima kako bi osigurao da se njihova prava i stavovi uzmu u obzir. Čileanska vlada je osigurala dozvolu, lokalni univerziteti su pristali na tehničku saradnju, kao čileansko ministarstvo zdravlja kako bi se osiguralo da ljudi mogu sigurno raditi na toj visini.

"Zahvaljujući svima koji su sudjelovali, uskoro će istraživanje o kojem sam sanjao postati stvarnost. Ne mogu biti sretniji", rekao je Yoshii.

TAO je teleskop visok 5,5 metara, a sastoji se od dva naučna instrumenta dizajnirana da posmatraju svemir u infracrvenom spektru, što je elektromagnetno zračenje s talasnom dužinom dužom od vidljive svjetlosti, no kraćom od mikrotalasa.

Jedan od instrumenata, koji je nazvan SWIMS, snimat će galaksije iz vrlo ranog svemira, kako bi se ustanovio način spajanja galaksija iz netaknute prašine i plina, a to je proces čije su specifičnosti i dalje nejasne uprkos više decenija istraživanja.

Drugi instrument pod nazivom MIMIZUKU će pomagati u sveobuhvatnim naučnim ciljevima proučavanja primordijalnih diskova prašine unutar kojih se formiraju zvijezde i galaksije.

Prije nego je novootvoreni teleskop izgrađen, Yoshii i njegove kolege su sastavili i koristili teleskop od jednog metra na vrhu planine još 2009. godine. Ovaj mali teleskop nazvani miniTAO je snimio centar Mliječnog puta, naše matične galaksije. Dvije godine kasnije je miniTAO upisan u Guinnessovu knjigu rekorda kao najviši astronomski opservatorij na Zemlji.

Iako se o novom opservatoriju razgovaralo u proteklih 26 godina, radovi na lokaciji su počeli tek 2006. godine, kada je asfaltiran prvi pristupni put do vrha planine Chajnantor te nedugo zatim postavljen i vremenski monitor.